Ruimte voor dertien of meer kleine kerncentrales in NL: 'Serieus werk van maken', zegt TNO

Wetenschap
vrijdag, 15 november 2024 om 11:13
anp 505343269

De toekomst van kernenergie in Nederland krijgt een flinke boost. Uit studies van TNO en consultantsgroep NRG Pallas blijkt dat Small Modular Reactors (SMR’s) een stabiele en schone energiebron kunnen vormen voor ons land. Met meer dan dertien van deze kleinere kerncentrales kan Nederland flink vooruit. Maar komen deze reactors er daadwerkelijk?

Het uiteindelijke aantal SMR’s wordt grotendeels bepaald door de vraag naar proceswarmte vanuit grote energie-intensieve sectoren zoals raffinaderijen en chemische fabrieken. Deze sectoren hebben enorme hoeveelheden warmte nodig, en als die vraag groot blijft, kan Nederland volgens de onderzoekers met gemak meer dan dertien van deze centrales huisvesten.

Hoe lang kan Borssele nog mee?

Op dit moment hebben we alleen de kerncentrale in Borssele, een veteraneninstallatie uit 1973. De levensduur van deze centrale wordt onderzocht door het kabinet-Schoof, dat daarnaast kijkt naar de bouw van vier nieuwe kerncentrales. Ter vergelijking: Borssele heeft een elektrisch vermogen van 485 megawatt, terwijl een SMR tussen de 10 en 300 megawatt levert. In de studie gaan de onderzoekers uit van een gemiddelde capaciteit van 150 megawatt per SMR.

Comeback-kid kernenergie

Kernenergie krijgt eindelijk weer serieuze aandacht. Decennialang lag dit onderwerp politiek gevoelig, mede door rampen zoals in Fukushima (2011) en Tsjernobyl (1986). Maar de energiecrisis, veroorzaakt door de Russische invasie in Oekraïne, heeft kernenergie opnieuw op de kaart gezet als broeikasgasloos alternatief. De torenhoge prijzen voor gas en elektriciteit maakten duidelijk dat Nederland niet alleen kan vertrouwen op wind- en zonne-energie.

Het kabinet bestaande uit PVV, VVD, NSC en BBB ziet een 'sleutelrol' voor kernenergie in de energietransitie. Ook vanuit de oppositie klinkt steun voor deze uitstootvrije energievorm. Volgens de onderzoekers van TNO en NRG Pallas zijn SMR’s cruciaal om aan de toekomstige energievraag te voldoen én om de energierekening binnen de perken te houden.

Energie betaalbaar houden

Modellen van TNO laten zien dat Nederland in 2050 ruimte heeft voor minstens twee, maar mogelijk meer dan dertien SMR’s. “Een energiesysteem zonder nieuwe kerncentrales heeft systeemkosten die 1% tot 2,5% hoger zijn dan mét kernenergie”, benadrukken de onderzoekers.

De vraag naar stabiele energie groeit, vooral door grote stroomslurpers zoals datacenters van techreuzen Amazon, Google en Microsoft. Met name toepassingen voor kunstmatige intelligentie vergen een constante energiestroom, iets wat gas- en kolencentrales steeds minder goed kunnen leveren.

Dure, maar noodzakelijke investering

Kerncentrales bouwen is een dure grap. Wereldwijd blijken de kosten vaak hoger en de bouwtijden langer dan gepland. Voor de vier nieuwe kerncentrales heeft het kabinet al €14 miljard gereserveerd, maar CE Delft waarschuwt voor extra kostenposten. TNO wijst erop dat kerncentrales op de lange termijn wel een stabiele en betaalbare energiebron kunnen zijn, juist omdat alternatieven zoals batterijen en andere flexibele opties relatief duur blijven.

De Tweede Kamer heeft recent €65 miljoen vrijgemaakt om de ontwikkeling van SMR’s op gang te helpen. “De studie is een steun in de rug voor ons pleidooi om ook in Nederland serieus werk te gaan maken van de bouw van kleine modulaire kerncentrales,” zegt CDA-fractieleider Henri Bontenbal, die samen met de VVD al jaren pleit voor deze innovatieve reactoren.

Bron: De Telegraaf