Spectaculaire beelden: astronauten filmen noorderlicht vanuit ISS

Astronauten hebben vanuit het ISS het noorderlicht gefilmd. Het leidt tot prachtige beelden van de typerende groene gloed.

NASA-astronaut Don Pettit deelde de video op 6 januari, waarin hij de “intens groene” linten van dit lichtfenomeen vastlegde. Dergelijke beelden van het noorderlicht zijn zeldzaam vanuit de ruimte. Waarom we het nu wel zien? Onze zon heeft momenteel een behoorlijk onrustige periode, met een reeks grote uitbarstingen, zonnevlammen en coronale massa-ejecties in de afgelopen weken.

Coronale massa-ejecties zijn gigantische uitbarstingen van plasma die uren tot dagen nodig hebben om zich door ons zonnestelsel te verspreiden. Deze uitbarstingen zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor het spectaculaire lichtspektakel dat we aan onze hemel zien. De geladen deeltjes uit deze erupties reizen door de ruimte en botsen met het magnetische veld van de aarde. Dit veld leidt de stroom van ionische deeltjes naar de polen van onze planeet, waar ze in contact komen met de gassen in de atmosfeer.

Lichtshow in groen, roze en blauw

Atomen en moleculen van verschillende elementen bieden zo een kleurrijke lichtshow, met tinten variërend van groen tot roze en blauw. De lichtgolven volgen de magnetische veldlijnen die de zonnewind naar de uiteinden van de aarde sturen.

In de 19e eeuw waren wetenschappers gefascineerd door deze kleuren. Ze probeerden de lichtverschijnselen in de lucht te verklaren door ze te vergelijken met de gloed van geïoniseerde gassen in laboratoria. Sommige vroege theorieën wezen op waterstof of zelfs een hypothetisch element, aurorium, als oorzaak van de opvallende groene kleur.

Zuurstof werd uiteindelijk als hoofdverdachte aangewezen. Toch was het een raadsel waarom zuurstof in laboratoria niet groen oplichtte onder natuurlijke omstandigheden. Het geheim zit in de unieke eigenschappen van zuurstof. Anders dan veel andere elementen, die direct oplichten na een botsing, doet zuurstof dit relatief traag: bijna een hele seconde na de botsing. Dit geeft de omgeving voldoende tijd om de energie te absorberen, waardoor de groene gloed vaak uitblijft.

Op een hoogte van ongeveer 100 kilometer heeft zuurstof echter voldoende ruimte om zijn karakteristieke groene licht te laten zien. Dit gebeurt doorgaans tot op een hoogte van 300 kilometer. Boven die grens wordt de luchtdruk zo laag dat zuurstof zijn energie op zijn gemak kan uitstralen, wat resulteert in een diepe rode gloed.

Indrukwekkende beelden vanuit de ruimte

Dit is niet de eerste keer dat we dit adembenemende fenomeen vanuit de ruimte zien. In 2021 maakte ESA-astronaut Thomas Pesquet een indrukwekkende foto van een aurora, en in 2023 deelden NASA-astronaut Josh Cassada en JAXA-astronaut Koichi Wakata eveneens prachtige beelden.

Dit zal zeker niet de laatste keer zijn. Terwijl we ons voorbereiden op het volgende zonnemaximum en uitgerust zijn met betere satellieten en camera’s dan ooit tevoren, zullen we ongetwijfeld nog veel meer kleurrijke aurora’s gaan zien.