Vier zeldzame bijwerkingen waar je na coronavaccin mee te maken kan krijgen, volgens grootste studie ooit

Wetenschappers hebben het meest omvangrijke onderzoek dat tot nu toe is gedaan naar de bijwerkingen van het coronnavaccin afgerond. Ze onderzochten de gezondheid van maar liefst 99 miljoen mensen die het vaccin kregen en bevestigden vier zeldzame, maar ernstige bijwerkingen. Vaccinoloog Pierre Van Damme merkt op dat er een onderscheid is als men AstraZeneca of Pfizer heeft gekregen. Dat schrijft De Morgen

Spier pijn, hoofdpijn of koorts zijn normale en onschadelijke bijwerkingen die veel mensen ervaren na het krijgen van een coronavaccin. Echter, een zeer kleine groep mensen heeft te maken met meer ernstige zeldzame bijwerkingen. "Aan het begin van de pandemie waren dergelijke aandoeningen moeilijk opspoorbaar," legt Van Damme uit in De Morgen. "Hoewel het vaccin uitgebreid is getest, kan men deze zeldzame gevallen niet onderscheiden in studies met duizenden deelnemers. Daarvoor moet men echt miljoenen mensen onderzoeken."

Om deze reden heeft een internationaal team van onderzoekers gegevens verzameld uit acht verschillende landen, met een totaal van 99 miljoen gevaccineerden, waaronder patiënten uit Frankrijk, Denemarken, Australië, Canada en Finland. Ze keken naar de meest voorkomende zeldzame bijwerkingen en bevestigden ze aan de hand van deze gecombineerde gegevens. Ze vergeleken ook telkens het risico op elk van deze aandoeningen voor en na de start van de vaccinatieprogramma's, omdat sommige aandoeningen spontaan kunnen optreden.

De resultaten van het onderzoek verdeelden de vaccins in twee grote categorieën. AstraZeneca behoort tot de eerste categorie, wat op een virus gebaseerde vaccins zijn. Het meest voorkomende zeldzame neveneffect van dit vaccin is het guillain-barrésyndroom (GBS), een aandoening waarbij het lichaam gezonde zenuwen aanvalt. De studie vond bijna een verdrievoudiging van het risico op deze bijwerking, met 190 gevallen tussen miljoenen gevaccineerden, in vergelijking met de verwachte 66 gevallen zonder vaccinatie.

Het andere zeldzame effect van het virus is cerebrale veneuze sinustrombose (CVST), een ernstige, aandoening waarbij er een trombose ontstaat in de bloedvaten die het bloed afvoeren van het hoofd. Dit risico was ook duidelijk groter: er werden drie keer zoveel gevallen waargenomen als verwacht.

De vaccins van Pfizer en Moderna behoren tot de tweede categorie: de mRNA-vaccins. Deze vaccins stimuleren het lichaam om een COVID-19 virusproteïne te produceren, waardoor het lichaam vervolgens antistoffen tegen het virus kan aanmaken. Bij deze vaccins zagen de onderzoekers vooral een stijging in het risico op ontstekingen aan het hart, zoals myocarditis of pericarditis, maar dergelijke risico's zijn nog steeds lager dan het risico na een COVID-19 infectie.

Ondanks deze bijwerkingen benadrukt Van Damme dat de versnelde implementatie van de vaccins tijdens de pandemie noodzakelijk was, en dat het aantal geredde levens veruit groter is dan het aantal mensen dat te maken kreeg met zeldzame bijwerkingen.