Wat stille ontstekingen zijn en wat ze met je doen: over de stille slopers

Er zijn ontstekingen die je niet goed merkt en die de dokter ook over het hoofd kan zien. Stille ontstekingen, ook wel laaggradige of chronische ontstekingen genoemd, zijn een subtiele vorm van ontsteking die vaak ongemerkt in het lichaam aanwezig is. In tegenstelling tot acute ontstekingen, zoals bij een wond of infectie, ontbreken de klassieke symptomen zoals roodheid, zwelling, warmte en pijn. Toch is het immuunsysteem continu licht geactiveerd, schrijft de Suddeutsche Zeitung. Dit proces kan maanden tot jaren aanhouden zonder duidelijke klachten, terwijl het langzaam schade aanricht aan weefsels en organen.

Hoe ontstaan stille ontstekingen?

De belangrijkste oorzaken van stille ontstekingen liggen in onze moderne leefstijl. Factoren zoals ongezonde voeding (bijvoorbeeld suiker- en vetrijke diëten), chronische stress, slaapgebrek, roken, alcoholgebruik en een gebrek aan lichaamsbeweging spelen een grote rol. Ook overgewicht, vooral vetophoping rond de buikorganen, draagt bij aan chronische ontstekingen door de productie van pro-inflammatoire stoffen zoals cytokines. Andere oorzaken zijn een lekkende darm (waarbij schadelijke stoffen de bloedbaan binnendringen) en blootstelling aan toxines uit de omgeving.

Wat zijn de gevolgen?

Stille ontstekingen worden vaak de "stille slopers" van onze gezondheid genoemd omdat ze betrokken zijn bij veel chronische ziekten. Ze spelen een rol bij aandoeningen zoals:

• Hart- en vaatziekten
• Diabetes type 2
• Reuma en andere auto-immuunziekten
• Alzheimer en andere hersenaandoeningen
• Kanker
• Chronische vermoeidheid en spierpijn

Daarnaast kunnen stille ontstekingen bijdragen aan versnelde veroudering, insulineresistentie en stemmingswisselingen. Ze zorgen ervoor dat het immuunsysteem overbelast raakt, wat leidt tot een verminderde weerstand tegen infecties.

Wat kun je doen tegen stille ontstekingen?

Gelukkig kun je zelf veel doen om stille ontstekingen te verminderen of te voorkomen:

• Gezonde voeding: Kies voor een mediterraan dieet met veel groenten, fruit, volkorenproducten, vis en olijfolie. Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, suikers en transvetten.
• Beweging: Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of krachttraining, helpt om ontstekingswaarden te verlagen.
• Stressmanagement: Ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie of ademhalingsoefeningen kunnen stress verminderen.
• Voldoende slaap: Een goede nachtrust is essentieel voor herstelprocessen in het lichaam.
• Gewichtsbeheersing: Afvallen kan de ontstekingsbelasting aanzienlijk verminderen.
• Antioxidanten: Voedingsmiddelen rijk aan antioxidanten (zoals bessen, noten en groene thee) helpen vrije radicalen te neutraliseren die bijdragen aan ontstekingen.

Waarom is actie belangrijk?

Stille ontstekingen zijn verraderlijk omdat ze vaak pas worden opgemerkt als er al ernstige schade is aangericht. Door een gezonde leefstijl te hanteren kun je niet alleen deze sluimerende processen aanpakken maar ook je algehele gezondheid verbeteren.

Lees ook

Het effect van stille ontstekingen op de gezondheid (en wat kun je eraan doen?)