Jan Terlouw: mijn zorgen over het klimaat zijn heel erg groot

Jan Terlouws zorgen over het klimaat zijn "heel erg groot", vertelt de schrijver, oud-politicus en natuurkundige aan het ANP. Daarom brengt hij vrijdag de bundel Wankele Wereld uit, dat met de novelle Het verhaal van Wijnand de Reuver en het essay De Toekomststoel oproept tot meer bewustwording. "Alle beetjes helpen, hoop je dan. Mensen moeten het weten."

Terlouw, die dinsdag zijn 91e verjaardag viert, heeft allang zorgen over de opwarming van de aarde. "Ik ben natuurlijk oud. Maar mijn zorg gaat uit naar mijn kleinkinderen en achterkleinkinderen. En de natuur." Als natuurkundige weet Terlouw al "heel lang" dat een omslag nodig is, vertelt hij. "We moeten allemaal dingen doen, ook de religies, de kunsten. We moeten allemaal aan mensen laten doordringen dat het anders kan. En dat het anders móét."

Al in de jaren tachtig bracht de wetenschap de Verenigde Naties op de hoogte dat we "de wereld aan het wankelen brengen", stelt de Oorlogswinter-schrijver. "Ook werd toen al verteld hoe we het kunnen stoppen. Desalniettemin zijn we gewoon doorgegaan, als vanouds, met de wereld in onbalans brengen. We zijn zo hardleers als mensheid en zo traag met dingen veranderen die nodig zijn maar die ons genot aantasten."

Wanhopig

Terlouw vindt het "ongelofelijk dat we het laten gebeuren, terwijl we het weten en maatregelen kunnen nemen". "Daar kun je heel wanhopig van worden en dat wordt Wijnand in het boek." In de novelle Het verhaal van Wijnand de Reuver wordt hoofdpersoon Wijnand wanhopig als hij merkt hoe alles moet wijken voor zijn genot. "Hij zit daarmee. Maar hij wordt gered door een liefde die zegt het kan ook anders."

Die boodschap geldt ook voor ons, meent Terlouw, want ook "wij" kunnen het roer volgens hem nog omgooien. Dat is "van cruciaal belang", stelt hij. "Het gaat om het voortbestaan van de mensheid."

De natuurkundige vraagt zich af of veel politieke leiders echt begrijpen wat klimaatverandering teweeg gaat brengen. "Als ze zich echt realiseren wat het betekent voor hun kleinkinderen, dan zullen ze het anders willen. Doordat het zo traag gaat, kan ik concluderen dat het niet doordringt. Daar helpt zo'n boekje misschien ook weer een beetje bij."