Een aparte hobby: verzamelen van memorabilia van seriemoordenaars

Cultuur
woensdag, 04 januari 2012 om 00:00
welingelichtekringen header 1

Overal is munt uit te slaan. De handel in kunstwerken, prullaria, haarlokken en stukjes afgeknipte nagels van seriemoordenaars floreert al jaren. Op www.supernaught.com kun je bv. een röntgenfoto van Charles Mansons ruggengraat kopen voor $8.500, maar een pluk haar van Richard Ramirez, de 'Night Stalker' is al te krijgen voor $150. Een topstuk is de handtekening van Albert Fish, een kinderverkrachter en kannibaal uit het begin van de 20e eeuw. Die moet $30.000 opbrengen. Andere sites waar je iets kunt zoeken van jouw favoriete psychopaat zijn www.murderauction.com en www.redrumautographs.com.

Waarom begint iemand met zo'n verzameling? Er zijn natuurlijk de media die seriemoordenaars afschilderen als sterren, maar deze lugubere hobby lijkt toch in te gaan tegen algemeen menselijke neigingen. Uit eerder onderzoek is bv. gebleken dat de meeste mensen denken dat het kwaad besmettelijk is. De deelnemers zouden graag een trui dragen van een dierbare of van iemand die ze bewonderen, maar de meerderheid peinsde er niet over om iets aan te trekken dat gedragen was door Hitler, ook niet als het kledingstuk grondig gewassen was.

Sinds die tijd is er nog veel meer onderzoek gedaan naar magisch denken op moreel gebied met gelijkaardige bevindingen. In verschillende culturen komt een vorm van bijgeloof terug die ervan uitgaat dat dingen die ooit met elkaar in contact zijn geweest altijd met elkaar verbonden blijven. En dat kan ertoe leiden dat je een intense afkeer of aantrekkingskracht voelt ten opzichte van een voorwerp.

Op basis van een recente studie stellen Amerikaanse wetenschappers stellen dat er 2 redenen zijn waarom objecten die werden gebruikt of aangeraakt door beroemdheden in waarde kunnen stijgen. Ten eerste zou er een puur economische reden kunnen zijn. Ze hopen het object (of dat nu 'heilig' of 'duivels' is) later voor meer geld te kunnen verkopen. En de tweede reden is dat de verzamelaars daadwerkelijk geloven dat je door middel van voorwerpen eigenschappen van iemand kunt overnemen. Ze hopen dat de eigenschappen die aan de beroemdheden toegeschreven worden (de goede en de slechte) op hen over zullen gaan en/of dat dit hen een bijzondere band met de beroemdheid zal geven. De onderzoekers vonden ook opvallende verschillen tussen de deelnemers. Mensen die hoog scoorden op een schaal voor 'geneigdheid tot walging', bv. eet je je soep nog op als er een vlieg in heeft gezeten, schrijven meer waarde toe aan eigendommen van beroemdheden.

Maar als je denkt dat je eigenschappen kunt overnemen door objecten, waarom verzamelen mensen dan objecten van seriemoordenaars, verkrachters, ...? Welke eigenschappen willen ze dan overnemen? Een aanwijzing kan gevonden worden in een onderzoek naar man-vrouwverschillen in lezers van misdaadverhalen. Daaruit bleek dat vrouwen zich meer aangetrokken voelen tot verhalen over verkrachting, ontvoering en moord dan mannen, die liever oorlogsverhalen lezen. De onderzoekers denken dat dit kan worden verklaard door het feit dat vrouwen banger zijn om het slachtoffer te worden van deze misdaden. In de boeken zouden ze tips kunnen vinden om hun overlevingskansen te vergroten.

Serial-killer groupies (WIK) zijn bijna altijd vrouwen. Verzamelaars van memorabilia zijn dat niet altijd. Volgens murderauction.com is ongeveer 25% van de klanten vrouw, maar de online forums worden bijna altijd gedomineerd door vrouwen. Het is ook zo dat vrouwen significant hoger scoren op de 'walging'-schaal dan mannen. Hieruit zou je kunnen afleiden dat de verzamelaars eigenlijk banger zijn voor dergelijke extreme misdaden dan niet-verzamelaars. Misschien dat ze onbewust een angstaanjagende, onvoorspelbare kracht willen beheersen.

Toch valt niet uit te sluiten dat er ook verzamelaars zijn die seriemoordenaars echt bewonderen om wat ze doen.

Bron(nen): Slate