Zwagerman: ''De zelfmoordenaar wil niet dood; hij wil een ander leven''

Dinsdagavond heeft schrijver Joost Zwagerman na jaren van depressies in zijn woonplaats Haarlem zelfmoord gepleegd. Dat maakte zijn uitgever bekend. In sprak hij in 2005 al uitgebreid over zelfmoord. Hij vond toen dat zelfmoordenaars tegen zichzelf beschermd moeten worden. ''De zelfmoordenaar wil niet dood; hij wil een ander leven." Hij citeerde zijn beste vriend Rogi Wieg die net als zijn vader een zelfmoordpoging deed. Sindsdien verdiepte hij zich in het onderwerp en schreef er meerdere boeken en gedichten over. Naar eigen zeggen is hij voor altijd veranderd na die pogingen. ''Ik kan een cesuur in mijn leven aanbrengen, van voor die zelfmoorden en daarna. De mensen in mijn omgeving hebben het overleefd. Maar dat neemt niet weg dat bijvoorbeeld mijn moeder en ook mijn broer en ik 'in een andere toestand zijn geschokt', zoals Du Perron dat noemde." Hij legt uit: "Eén effect van een zelfmoord is dat je bepaalde loyaliteiten en verbintenissen -ouderschap bijvoorbeeld- niet meer als vanzelfsprekend ervaart. Het vertrouwen in lotsverbondenheid, verbintenissen van het hart, loopt onherroepelijk averij op. Het is moeilijk, nee: onmogelijk om die onbevangenheid weer terug te krijgen." Zelfmoord heeft 'een licht egoïstische component', zei Zwagerman destijds, vanwege de ingrijpende gevolgen ervan voor de nabestaanden: "Je zou kunnen zeggen: eigen sores eerst. Nabestaanden ervaren een soort stempeling voor de rest van hun leven. Ze zijn geestelijk gebrandmerkt." Preventie van zelfmoordpogingen vond hij belangrijk. "We hebben allemaal het recht om onszelf naar de knoppen te laten gaan. Maar tegenover dat recht wil ik de opgave plaatsen om de aspirant-zelfmoordenaar op andere gedachten te brengen." Zwagerman zei het Andrew Solomon, schrijver van 'The Noonday Demon, An Atlas of Depression', na: "Zelfmoord moet moeilijk blijven."

Bron(nen): Trouw