Pieter Lakeman houdt zich al 33 jaar bezig met banken en hun wanpraktijken. Afgelopen week publiceerde hij het boek Banken & falende toezichthouders. "Wat je ziet, is dat banken nog steeds in de eerste plaats aan zichzelf denken. Dat is wel een constante in al die jaren,'' zegt hij tegen het AD.
Lakeman werd bekend door zijn oproep op tv tot een bankrun op DSB van Dirk Scheringa. In zijn laatste boek trekt hij fel van leer tegen de tienduizenden renteswaps die banken verkochten aan het mkb. Ze maakten flinke winst, maar duizenden ondernemers kwamen er door in de problemen. "Renteswaps zijn vooral in 2007 en 2008 massaal verkocht aan het midden- en kleinbedrijf. Een renteswap beschermt de afnemer tegen een stijgende rente op zijn lening. Maar de swap kost de klant geld als de rente daalt."
"Banken hebben hun klanten bewust een te hoge vaste rente voorgespiegeld. Op het moment dat ze de swap afsloten, leden ze al verlies. In totaal zijn ze voor zeker 14 miljard euro benadeeld. Ondernemers moesten een swap kopen, anders kregen ze geen krediet. Die hele affaire deugt niet. Het ging er voor de banken alleen maar om zo veel mogelijk geld te verdienen met die swaps.''
Lakeman denkt niet dat banken door de crisis hun lesje hebben geleerd. "Ik geloof niet dat de banken nu het licht hebben gezien. Ze zijn structureel onethisch. Het gaat niet alleen om de cultuur, maar ook om de poppetjes. Zo'n Tom de Swaan, die nu president-commissaris is bij ABN Amro, was als bestuurder bij de bank verantwoordelijk voor de verkoop van rente-swaps. Bij Rabobank was destijds Lense Koopmans de president-commissaris. Die man was veroordeeld voor wanbeleid toen hij bestuurder bij Ogem was.''