Belangrijke hoogleraar economie: "Nederland is het skinheadtuig van Europa geworden"

"Corona bevrijdt ons uit een set beperkingen, wat het mogelijk maakt om belangrijke, noodzakelijke dingen te doen die kort geleden nog onhaalbaar waren." Dat zegt hoogleraar politieke economie Mark Blyth in een uitgebreid interview in de Groene Amsterdammer.

EuromomentDe Schots-Amerikaanse hoogleraar aan de gerenommeerde Brown University haalt fel uit naar Nederland als het gaat om de economische aanpak van de coronacrisis. "Dit had een euromoment kunnen zijn. Als Europa op dit moment iets op de markt had gebracht wat angstige beleggers konden kopen, Europese obligaties, dan was de wereld misschien naar de euro gevlucht in plaats van naar de dollar. Maar Nederland hield dat tegen, omdat het bang was voor geldoverdracht naar het zuiden. Dat is echt zo kortzichtig gedacht. Dit had een geopolitiek moment kunnen zijn waarop Europa een serieuze stap op het wereldtoneel had kunnen zetten. Het is een kleinburgermentaliteit van begin tot eind."

KnokwerkMaar ons land staat niet alleen, weet ook Blyth. "Nederland is het skinheadtuig van Europa geworden dat op straat het knokwerk doet voor Duitsland", zegt hij. "En het was helemaal niet nodig. Zorgen om de schuld van Italië houden heel Europa tegen, ook Nederland, en niemand koopt Nederlandse schuld omdat je er geld op moet toeleggen. Het probleem is dat politici als Mark Rutte de afgelopen tien jaar een beleid hebben gelegitimeerd dat Noord-Europese belangen dient door het in het verhaal te gieten van nijvere Noord-Europeanen en feestende zuiderlingen. Nu zitten ze in dat verhaal vast naar hun eigen kiezers en kunnen ze geen koers meer wijzigen nu dat nodig is."

Geen bezuinigingenDe bekende hoogleraar gruwelt van de bezuinigingspolitiek die Nederland voorstaat. "De voorstanders ervan zullen ongetwijfeld terugkeren met hun verhaal hoe gevaarlijk schulden zijn voor landen die bankroet zijn of economisch in de problemen zitten. Maar daar is simpelweg geen bewijs voor, terwijl iedereen heeft kunnen zien dat austerity (soberheid) heel slecht uitpakte voor Europa. Het werkte gewoon niet en daar is wél veel bewijs voor. Bovendien is het een enorm verschil of je de broekriem aanhaalt als je op acht procent werkloosheid zit, zoals toen, of op twintig, zoals straks. Dan moet je aan het Duitsland van de jaren dertig gaan denken."

SchuldenBlyth denkt ook dat de Europese bevolking bezuinigingen dit keer een stuk slechter accepteert. "Ik kan je op een briefje geven dat Europeanen niet zullen vinden dat ze vanwege corona en hun medewerking aan lockdowns harde bezuinigingen moeten slikken. En op dit moment vertellen alle signalen ons ook dat het de verkeerde oplossing is voor de coronacrisis. Helaas zijn mensen er heel goed in om dezelfde blunders een paar keer te maken. Maar als je met droge ogen naar de cijfers kijkt, zag je de afgelopen maanden hoe weinig het investeerders kan schelen als landen schulden maken om uit de coronacrisis te komen. De markt schreeuwt: schuld boeit ons niet, haal ons hier weg."

Slecht huwelijkWat er dan wel moet gebeuren? "Europa kan heel veel winnen door nu op grote schaal obligaties uit te geven, daarmee een alternatief bieden voor de dollar, en de opbrengst gebruiken om Zuid-Europa opnieuw op te bouwen. Noord-Europa dwingt Zuid-Europa nu om onder fiscale regels te leven die zijn type economie tegenwerken, en ontkent dat vervolgens. De Europese Unie voelt nu voor veel Zuid-Europese landen als een slecht huwelijk waar ze niet uit kunnen vanwege de kosten. Dit is een kans om het beter te maken, in plaats van opnieuw vooruit te falen, de volgende Europese crisis in."

Bron(nen): De Groene Amsterdammer (€)