De dag dat de Euro instortte

Een binnenkort misschien waargebeurd verhaal van het FD

De eerste markt gaat open. Beleggers lezen sombere berichten over de crisistop en anticiperen op een negatieve uitkomst. De euro komt direct onder zware druk. Zakenbank Goldman Sachs vuurt vanuit zijn vestiging in Hongkong verkooporders af op zijn handelaar ter plaatse. Beleggers willen dollars. De markt in Wellington is klein, waardoor de schade nog beperkt blijft.

In het Justus Lipsiusgebouw heerst tussen de regeringsleiders een vijandige sfeer. Sinds vrijdag zoeken ze een oplossing, maar de weigering van Berlusconi om drastisch te bezuinigen en een fikse rente voor noodsteun te betalen, heeft kwaad bloed gezet. De politieke leiders zijn verdeeld. Vooraf was iedereen van zins om koste wat kost de euro te redden, maar de rek is eruit. Merkel, Berlusconi en de anderen realiseren zich dat zich de komende dagen een financieel drama zal voltrekken. Over een paar minuten gaan de financiële markten open in Azië. De vergaderzaal is nagenoeg leeg. Regeringsleiders telefoneren in de wandelgangen druk met hun kabinet en de nationale toezichthouders op de financiële markten. Over een paar uur openen de beurzen in Europa. Moeten die eigenlijk wel opengaan? De aandelen van beursgenoteerde banken en verzekeraars zullen kelderen, zeker die van Italiaanse, Spaanse en Belgische. In Frankfurt hebben ze de crisis al een tijdje zien aankomen. De Europese Centrale Bank (ECB) zal tot het uiterste gaan om de eenheidsmunt, zijn raison d'être, overeind te houden.

Het slechte nieuws heeft zich via de persbureaus Reuters, Bloomberg en Dow Jones razendsnel verspreid: de top is mislukt. Italië krijgt geen hulp en Europa is in een diepe politieke crisis beland. De daling van de euro zet versterkt door en zakt door de $ 1-grens. Zo beleggers nog in de eurozone willen beleggen, dan alleen in de vorm van Duits of Nederlands staatspapier. Beleggers pogen al het andere Europese overheidspapier te dumpen, voor zover daar nog vraag naar is. De ECB koopt alles op wat los en vast zit. Ook de Amerikaanse Federal Reserve, de Bank of Japan, de Chinese en de Russische centrale banken kopen euro's en verkopen andere valutareserves in een poging de munt te steunen. De Aziatische aandelenbeurzen schieten in de min. Met name bankaandelen zijn volledig uit de gratie.

De nieuwe baas van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), Ronald Gerritse, voert koortsachtig overleg met Financiën en de Nederlandsche Bank (DNB) over sluiting van de markten. Sluiten is een zeer vergaande stap, want het verstoort de financiële markten enorm. Maar opengaan heeft ook enorme risico's, omdat de bankaandelen volledig onderuit kunnen gaan. Met alle gevolgen van dien.

De markten gaan toch open. De toezichthouders vrezen dat er anders een levendige handel buiten de beurs om plaatsvindt. Het zicht hierop is volledig weg als de beurzen dicht worden gehouden.

De ECB bewaakt vanuit de warroom de markt voor staatsobligaties en de valutahandel nauwgezet. De kredietderivaten op staatspapier schieten omhoog, de euro duikt steeds verder omlaag en de rentes van bijna alle eurolanden bereiken recordniveaus. Niemand wil meer garant staan voor zwakke eurolanden. Beleggers zoeken massaal manieren om hun risico's af te dekken. Ze vluchten vooral in kortlopend Amerikaans papier.

De markt voor staatsobligaties in eurolanden is volledig stilgevallen. Alleen in Duits en Nederlands papier wordt nog gehandeld. De rentes op Duits en Nederlands staatspapier bereiken het laagste niveau ooit. De banken raken ogenblikkelijk in de problemen. In hun onderlinge verkeer gebruiken ze staatsobligaties als onderpand, die inmiddels onverhandelbaar zijn. De Europese banken kloppen bij de ECB aan voor liquiditeitssteun. In een spoedberaad besluit het ECB-bestuur de sluizen open te gooien en onbeperkte liquiditeitssteun te verlenen. Het voornemen om dit neutraal te laten verlopen zonder de geldhoeveelheid te vergroten, wordt losgelaten. Een onderpand wordt niet meer gevraagd.

Lees verder bij het FD (als je daar nooit eerder was moet je registreren, maar dat is de moeite waard)

Bron(nen): Het Financieele Dagblad