De digitale euro: wat is het en moeten we dat willen?

De digitale euro moet een alternatief worden voor chartaal geld. De Europese Centrale Bank (ECB) wil de virtuele munt vanaf 2026 uitgeven, maar waarom eigenlijk?

Het idee is dat Europeanen straks een rekening kunnen openen bij de ECB zelf in plaats van bij een bank in hun eigen land. Verder werkt de munt hetzelfde: je kunt ermee betalen met een pasje of direct via je rekening of een app.

Het grote verschil met girale euro's is dat die een vorm zijn van privaat geld, beheerd en uitgegeven door private instellingen, namelijk commerciële banken. Contant geld is publiek geld, omdat alleen de ECB de bankbiljetten kan drukken. Digitale euro's vallen in diezelfde categorie, want alleen de ECB, een overheidsinstantie, mag de munten uitgeven.

Critici zien het als een manier van de Europese bank om haar macht te vergroten, maar die ziet juist haar macht al jaren teruglopen doordat het aandeel contant geld steeds kleiner wordt en het aandeel giraal geld van de commerciële banken steeds groter. Bovendien overwegen grote Amerikaanse en Chinese techbedrijven ook om digitale munten uit te brengen. De ECB wil daar weerstand aan kunnen bieden en zorgen dat de euro niet wordt verdrongen door de Libra van Facebook of de Chinese e-yuan.

Kritiek geldt vooral de gebrekkige democratische controle. Ook zou de ECB misbruik kunnen maken van de Europese spaarders door bijvoorbeeld 'helikoptergeld' uit te delen in tijden van crisis. Als de digitale euro er is, zou de ECB op eigen houtje kunnen beslissen over dit soort zaken, zo is de vrees.

Bron(nen): De Volkskrant