De wetenschap over geld en geluk: het effect is veel kleiner dan je denkt

Geld maakt niet gelukkig, nou ja, zolang je genoeg hebt tenminste. Zodra de eerste levensbehoeften zijn vervuld, levert elke extra euro niet zo gek veel meer levensgeluk op. Zeker niet als je hem uitgeeft aan spullen.

Het verzadigingspunt ligt net boven het gemiddelde gezinsinkomen, concludeerde de Israëlische psycholoog en Nobelprijswinnaar Daniël Kahneman al in 2008 na telefonische interviews onder 450.000 Amerikanen. In Nederland ligt het plafond op ongeveer 60.000 euro per jaar. Verdien je meer dan word je daar nauwelijks gelukkiger van.

TijdelijkHet gelukseffect van meer geld is maar heel tijdelijk. "Van een leuke loonsverhoging genieten we ongeveer één jaar," schat de Tilburgse econoom en geluksonderzoeker Ruud Muffels op basis van het bestaande onderzoek. De kick van een miljoenenklapper duurt ongeveer een jaar of twee legt hij uit aan Intermediair. "Dan treedt er gewenning op. Meestal is dan ook het uitgavenpatroon aangepast aan de nieuwe inkomsten."

Het cliché is daarbij waar: ervaringen maken gelukkiger dan spullen. "Het geluksgevoel na de aanschaf van nieuwe spullen duurt maar kort", aldus Muffels. "Het plezier dat een reis oplevert, ebt veel minder snel weg. Vooral als je met anderen op stap gaat."

Rijke mensen blijken bijvoorbeeld niet meer positieve emoties te ervaren dan arme mensen, al doen ze bijvoorbeeld meer leuke dingen. Wel ervaren ze minder stress en andere negatieve emoties, maar dat is al langer bekend: geldzorgen maken ongelukkig.

RelatiesVooral mensen aan de onderkant van de inkomensladder overschatten het gelukseffect van geld, schrijft Intermediair. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een interessante enquête van de psychologen Elizabeth Dunn en Michael Norton onder 700 Amerikanen. Zij moesten zichzelf een gelukscijfer geven en inschatten hoe hoog dat cijfer zou zijn als ze meer geld zouden hebben. Mensen verwachten van een salarisstijging van 90.000 naar 120.000 dollar per jaar een veel kleiner gelukseffect dan van een stijging van 25.000 naar 55.000 dollar. Logisch, het is procentueel natuurlijk ook een veel grotere toename.

De deelnemers verwachten van de ruime verdubbeling van hun inkomen ook dubbel zo gelukkig te worden. In werkelijkheid worden ze maar 7 procent gelukkiger. Ga je van 90.000 naar 120.000 dollar dan is dat effect nog kleiner. Hoeveel geld je hebt, maakt dus bijzonder weinig uit. Wat dan wel gelukkig maakt? Met stip op 1: relaties met andere mensen. En op 2: tijd om leuke dingen te doen. Daarnaast spelen nog zaken een rol als de mate waarin je kunt doen wat je zelf wilt, maar ook dingen als lichaamsbeweging en iets goeds doen voor een ander.

Bron(nen): Intermediair