In het buitenland vallen banken om; toezichthouders waarschuwen voor liquiditeitsproblemen en gebrek aan buffervermogen, maar toch besluit ING om zijn financiële buffers verder af te bouwen en via 'buy-backs' de miljardenwinsten uit te keren aan zijn aandeelhouders.
“We hebben voldoende stresstests gedaan, onze buffers zijn groot genoeg om dit soort schokken aan te kunnen”, zegt ING-baas Steven van Rijswijk bij de presentatie van de kwartaalcijfers. Het gaat de bank voor de wind: de nettowinst bedroeg 1,59 miljard euro, een stijging van 46 procent ten opzichte van het vorige kwartaal. De helft hiervan wordt gebruikt om eigen aandelen op te kopen.
Sinds 2018 heeft ING op deze manier al 17 miljard euro uitgekeerd aan zijn aandeelhouders via aandeleninkoop en dividend. Geld dat uiteraard ook gebruikt kan worden om de financiële buffers gezond te houden of op een andere manier nuttig ingezet kan worden.
Aandeelhouder is spekkoperBanken profiteren enorm van de oplopende rentetarieven, waar hun klanten nauwelijks van mee kunnen genieten. Vanwege een gebrek aan concurrentie zijn de spaarrentes bij de grote Nederlandse banken ver onder de 1 procent, terwijl ze dit geld meermaals kunnen uitlenen als hypotheek voor 4 procent of meer. De consument wordt uitgeknepen; de aandeelhouder is spekkoper.
De continue winstuitkeringen druisen in tegen het herhaaldelijke advies van DNB-president Klaas Knot, die na de problemen bij Silicon Valley Bank en Credit Suisse in oktober nog zei: “Banken dienen hun buffers boven de wettelijke vereisten zoveel mogelijk in stand te houden en moeten terughoudend zijn met de uitkering van dividend en met de inkoop van eigen aandelen.”
Belastingbetaler draait op voor bailout-risico'sDe 'bailouts' van banken die hun zaakjes niet op orde hebben in tijden van crisis kostten de belastingbetaler honderden miljarden dollars. ING smeekte en kreeg in 2009 een lening van 10 miljard euro van de Nederlandse Staat, om zich te behoeden voor een faillissement. Maar 14 jaar is een eeuwigheid, blijkt wel uit de woorden van de bankbobo:
“Wij doen voortdurend stresstests om te zien hoe externe gebeurtenissen zoals die van de afgelopen maanden, invloed hebben op onze liquiditeit en solvabiliteit. Uit die testen blijkt dat wij onze huidige kapitaalratio's niet hoeven te herzien”, aldus Van Rijswijk. Hij doelt hiermee op de CET1-ratio die nu op 14,8 procent ligt. De bank wil die stapsgewijs omlaag brengen tot 12,5 procent in 2025, wat nog steeds boven de wettelijke grens van 11 procent is.
Emoties en irrationaliteit zijn niet in model te vangenEen van de problemen van stresstests is dat deze modellen de kansen op extreem negatieve uitschieters structureel te laag inschatten. Zo bleek uit de analyse van herhaaldelijke stresstests van omgevallen Amerikaanse regionale banken dat er nooit rekening is gehouden met een snel oplopende rente van 0 naar 5 procent, iets wat het afgelopen jaar is gebeurd. Laat staan dat gekeken wordt naar een situatie waarin de rente naar 10 of 14 procent stijgt, zoals veertig jaar geleden.
Massapsychologie, emoties, irrationaliteit en de kans op outliers (black swan-events) zijn moeilijk in een model te vangen. Wie had gedacht dat een grote Zwitserse bank als Credit Suisse en gerespecteerde Amerikaanse banken om zouden vallen? De DNB en andere centrale banken voeren nu overleg om te kijken of de eisen verscherpt moeten worden, bleek gisteren in de Tweede Kamer.