Ongelijkheid neemt toe: Zelfs Verenigd Koninkrijk scoort beter

We zien onszelf graag als een egalitair landje waar iedereen de kans krijgt de sociale ladder te beklimmen. Dat is ook zo, alleen is die ladder voor sommigen van vermolmd hout, terwijl anderen op een stevig stalen exemplaar staan met een trampoline ervoor, waardoor ze hup, direct op de vijfde trede springen. Dat was vroeger anders, toen stonden we ook niet allemaal even stevig, maar het verschil was kleiner.

Financiële crisisTenminste dat zou je kunnen concluderen uit de nieuwste sociale mobiliteitscijfers. Sinds 2008 is Nederland geen koploper meer en ongelijker dan bijvoorbeeld Finland en Noorwegen. Zelfs in de klassenmaatschappij van het Verenigd Koninkrijk is de sociale mobiliteit beter. Anne Gielen, hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam zegt in de Volkskrant: "We zien de daling inzetten vanaf 2010, het jaar dat de effecten van de financiële crisis van 2008 echt voelbaar werden." Ze zag het in meer landen gebeuren, maar niet overal. "Landen als Finland en Noorwegen waren wel in staat de mobiliteit op peil te houden."

Deels ligt de oorzaak al in de ontwikkelingen van de jaren 60 en 70. Toen kregen jongeren veel meer onderwijskansen dan hun ouders en gingen ze dus ook meer verdienen. Bij de generaties daarna was dat verschil in opleidingsniveau veel minder groot en dus namen ook de inkomensverschillen af. Daniël van Vuuren, hoogleraar economie aan de Universiteit Tilburg: "Nu onze economie al decennia lang goed ontwikkeld is, wordt het steeds moeilijker voor de volgende generatie kinderen om hun ouders voorbij te streven."

TerugvalMaar belangrijker is het of jongeren sociaal-economisch kunnen klimmen, bijvoorbeeld van de lagere- naar de middenklasse. "Op dat gebied zien we helaas niet zo’n mooie ontwikkeling," stelt Van Vuuren. "Zeker, in Nederland is het nog steeds goed mogelijk om van een dubbeltje een kwartje te worden. Maar we zien wel een terugval in de mogelijkheden daartoe." Uit gegevens van de Oeso blijkt dat steeds minder kinderen uit het armste kwart van de gezinnen opklimmen naar het rijkste kwart. Al scoort Nederland op dit gebied beter dan België, de VS en zelfs Duitsland, het is wel slechter dan vroeger. Dus misschien is de ladder voor sommige groepen niet vermolmd, maar ze missen wel de trampoline.

Bron(nen): De Volkskrant