Waar je als superrijke heen moet met je zwarte geld? "Nederland zit hoog in de voedselketen"

Brievenbusfirma's in Amsterdam, rekeningen op de Seychellen en een bank in Londen, de superrijken en criminelen sluizen hun miljarden via allerlei constructies naar een plek die niemand kan vinden. Onderzoeksjournalist Oliver Bullough schreef er het spraakmakende boek Moneyland over.

Belasting "Moneyland is ontdekt door Londense bankiers die na de Tweede Wereldoorlog op zoek waren naar een nieuw verdienmodel," begint Bullough in een interview met de Volkskrant. "Eerst diende het om stout geld te verstoppen: goed verdienende Europeanen die de fiscus wilden ontlopen. Daarna kwam het foute geld van de echte schurken. Er zijn schattingen dat jaarlijks 1.000 miljard dollar gestolen wordt op de wereld. Dan tel ik de multinationals en miljardairs die zo min mogelijk belasting willen betalen niet eens mee. Al dat kapitaal is op zoek naar een veilige bestemming."

Nederland Nederland speelt daar een belangrijke rol in, legt de Brit uit. "Er zijn landen waar het geld vandaan komt, zoals China of Rusland. En je hebt jurisdicties waar het uiteindelijk belandt - vooral de VS en het Verenigd Koninkrijk. Daartussenin zit een enorm netwerk waar het geld doorheen stroomt. Sommige onderdelen hiervan hebben een slechte reputatie, zoals het belastingparadijs Nevis. Nederland behoort met zijn brievenbusmaatschappijen tot de respectabelere plekken binnen Moneyland."

Bullough legt uit: "Jullie zitten dus redelijk hoog in de voedselketen. Zeg maar Atlético Madrid. Nee, geen Real. Een van de redenen daarvoor zijn jullie belastingtarieven. Het is niet heel erg aantrekkelijk voor een oligarch om hier in Amsterdam te leven."

Banken Volgens de journalist van onder meer The Guardian spelen banken een grote rol bij de schimmige belastingconstructies. "Banken blijven cruciaal om geld in grote hoeveelheden te verplaatsen. Het kan ook zonder, met contanten, goud of bitcoins. Maar dat levert een hoop gedoe op. Anders dan vroeger is een bank niet langer genoeg om geld weg te sluizen. Neem het witwasschandaal rond Danske Bank. De miljarden kwamen uit Rusland, de bankrekening zat in Estland bij een Deense bank, terwijl de bedrijfsstructuren grotendeels in het Verenigd Koninkrijk waren gevestigd. Dat zijn al vier verschillende jurisdicties. Ziedaar het ideaal van Moneyland. Je mixt de gunstigste regels van uiteenlopende landen. Dat maakt het zo ontzettend moeilijk te bestrijden. Geen Belastingdienst of toezichthouder heeft het overzicht."

Supermarkt Bullough vergelijkt Moneyland met een supermarkt. "Vroeger moest je met de boodschappen langs een caissière. Nu laten ze ons zelf scannen. Wetenschappers hebben onderzocht wat dat betekent voor de diefstal in een supermarkt. Die steeg meer dan 100 procent. Door stelen zo eenvoudig te maken, creëren we een geheel nieuwe groep gelegenheidscriminelen. Dat is wat Moneyland is. Een supermarkt waar elke rijkaard veel te makkelijk naar buiten kan lopen met zijn boodschappen, zonder te betalen."

Bron(nen): De Volkskrant