Complottheorieën en angst voor vaccins al eeuwenoud: "Joden krijgen vaak de schuld"

Complottheorieën zijn zo oud als de weg naar Rome. Ook inhoudelijk blijven ze verrassend lang hetzelfde. Zo zie je theorieën rond ritueel-satanisch kindermisbruik 'heel vaak' terugkomen, vertelt journalist Maarten Reijnders, die er een boek over schreef, bij EenVandaag.

"In Amerika heb je QAnon en daarvoor pizzagate", legt hij uit. Joden krijgen opvallend vaak de schuld. "Dat ze christelijke kinderen ontvoeren, misbruiken en op rituele wijze offeren." Deze theorie gaat terug tot de 12de eeuw. "En tot op de dag van vandaag zie je die terugkomen."

Pandemieën leiden vaak tot complottheorieën, vertelt Reijnders. "Als je ver terug gaat in de geschiedenis zie je dat joden de schuld krijgen van virusuitbraken." En ook over vaccins bestaat al eeuwen scepsis. "In de 18de eeuw begon dat al met het koepokken-vaccin. Dan zie je meteen al spotprenten opduiken van mensen die na die vaccinatie koehoorns of koepoten krijgen."

Politieke flankenMensen die gevoelig zijn voor complottheorieën hebben vaak heel sterke overtuigingen en staan minder open voor andersdenkenden. "Bijvoorbeeld mensen op de politieke flanken zijn er vaak ontvankelijk voor, of mensen die zwaar gelovig zijn."

Daarnaast speelt angst een rol. "Je probeert een verhaal te vinden, om chocolade te maken van de enorm complexe werkelijkheid waarin we leven."

De hardcore complotdenkers zijn niet te overtuigen, denkt Reijnders. "Ik geloof niet je die mensen er ooit van gaat overtuigen dat ze het bij het verkeerde eind hebben. Het is alsof je iemand die zijn hele leven christen is geweest probeert te overtuigen tot de islam. Dat is echt kansloos."

Bron(nen): EenVandaag