De 7 dingen die alle mannen moeten weten over prostaatkanker

Openlijk praten over de gezondheid onder de gordel is niet iets dat een man met zijn arts, laat staan zijn naasten, wil hebben - maar feit blijft dagelijks in nederland mannen sterven aan prostaatkanker. Hoe het het leven van een man beïnvloedt en wat eraan kan worden gedaan om het te behandelen, is verre van eenvoudig. Maar vanaf de leeftijd van 50 jaar kan het niet worden genegeerd. "De meeste mensen gaan ervan uit dat als ze kanker hebben, ze dat merken. Ze zullen de bultjes, de knobbels, alle normale kankersymptomen voelen, maar dat geldt gewoon niet voor de meeste mannen met prostaatkanker", zegt Amy Rylance, hoofd verbetering zorg bij Prostate Cancer UK in de Daily Telegraph.

Wat zijn de risico's van prostaatkanker? "We horen vaak dat prostaatkanker een 'goede' kanker is om te krijgen, zegt Rylance, "maar dat is iets wat veel mannen met prostaatkanker nogal beledigend zullen vinden." De waarheid is verontrustender. Jaarlijks krijgen ruim 12.000 mannen in Nederland de diagnose prostaatkanker. Eén op de acht mannen krijgt er tijdens zijn leven mee te maken. "En zelfs voor die mannen die succesvol worden behandeld voor prostaatkanker, kan er een aanzienlijke last zijn van bijwerkingen " Deze bijwerkingen, vaak als gevolg van invasieve chirurgie of radiotherapie, variëren van incontinentie en erectiestoornissen tot depressie en vermoeidheid.

Wat zijn de symptomen van prostaatkanker? Vroege prostaatkanker, de behandelbare soort, heeft meestal geen symptomen en slechts een derde van de mannen realiseert zich dit, volgens een enquête uitgevoerd door Prostate Cancer UK. "Het is wat prostaatkanker lastig maakt om te diagnosticeren", zegt Rylance. "En daarom is het cruciaal om uw risicofactoren te begrijpen in plaats van te wachten tot symptomen verschijnen." Driekwart van de ondervraagde mannen wist niet wat de prostaat - een klier ter grootte van een walnoot die helpt bij het produceren van sperma - doet, en bijna de helft wist niet waar die zat, onder de blaas. Gewoonlijk duidt moeite met plassen op een veelvoorkomend niet-kwaadaardig probleem zoals een vergrote prostaat - tenzij de kanker groeit in de buurt van de urethra (de buis waar je doorheen plast) - maar de ziekte begint meestal in het buitenste deel van de prostaat, dat niet op de urethra drukt. Als mannen symptomen vertonen in latere stadia, wanneer de kanker uit de prostaat breekt, kunnen deze bloed in urine of sperma, onverklaarbaar gewichtsverlies en algemene urinewegsymptomen omvatten.

Wie loopt het meeste risico op prostaatkanker? De kans op de ziekte neemt toe vanaf 50 jaar; zwarte mannen hebben twee keer zoveel risico, en ook verdubbelt het risico als je vader of broer prostaatkanker heeft gehad. Is prostaatkanker genetisch bepaald? Niet alle prostaatkankers zijn genetisch bepaald, maar er zijn meer dan 20 genetische mutaties die de kans kunnen vergroten, zegt Rylance. Een van de bekendste is de BRCA-genmutatie: dit kan de kans op borstkanker beïnvloeden, maar wat minder bekend is, is dat het ook het risico op prostaatkanker bij mannen verhoogt. Het risico is ook hoger als een familielid op jongere leeftijd, bijvoorbeeld jonger dan 60 jaar, is gediagnosticeerd of als ze op jonge leeftijd aan kanker zijn overleden, voegt Rylance toe. "Het is belangrijk om heel duidelijk te zijn over je familiegeschiedenis met je arts." Wat kunt u doen als u denkt dat u risico loopt? Allereerst laten testen. Twee nieuwe technieken die sinds 2019 beschikbaar zijn, hebben ervoor gezorgd dat screening nu veel veiliger is dan voorheen. De multiparametrische MRI-scan (mpMRI) is een speciaal type MRI-scan dat een gedetailleerd beeld van de prostaatklier produceert en tumoren nauwkeuriger kan beoordelen. De transperineale geleide biopsieën - waarbij de naald door het perineum gaat - leiden minder vaak tot infectie. Dankzij MRI weten experts waar ze moeten kijken en precies waar ze de naald moeten plaatsen.

Moet u afwachten? "Niet alle prostaatkanker is hetzelfde; sommige groeien heel, heel langzaam", zegt Rylance. Opletten kan dat de behandeling zijn.Dit kan regelmatige bloedtesten omvatten om te controleren of er meer van het eiwit dat de kanker in het bloed afgeeft, en herhaalde MRI-scans of gerichte biopsieën om eventuele veranderingen te controleren. In de grootste studie in zijn soort, gepresenteerd in maart van dit jaar en gefinancierd door het National Institute for Health and Care Research, bleek actieve monitoring van prostaatkanker na 15 jaar dezelfde hoge overlevingspercentages te hebben als radiotherapie of chirurgie.

Kan het lichaam worden geleerd om tegen de kanker te vechten? Immunotherapie wordt gebruikt om "de immuuncellen wakker te maken en ze te laten vechten tegen de kanker", zegt prof. Leung. Dit is succesvol geweest bij de behandeling van melanoom en andere tumortypes, maar heeft nog niet hetzelfde effect gehad bij prostaatkanker. "Er wordt veel onderzoek gedaan om te begrijpen waarom de kanker van de prostaat erin slaagt om niet opgemerkt te worden door de immuuncellen - het is een hot topic", zegt prof. Leung. Er zijn klinische onderzoeken geweest met verschillende immunotherapiebenaderingen met kanker, dus experts geloven dat er binnen de komende vijf jaar immuungerichte geneesmiddelen voor prostaatkanker effectief kunnen zijn.

Bron(nen): Daily Telegraph