Een samengesteld gezin is een gezin waarbij een of beide partners kinderen hebben uit een eerdere relatie.
Samengestelde gezinnen zijn gezinnen waarbij een of beide partners kinderen hebben uit een eerdere relatie. Het vormen en onderhouden van een samengesteld gezin kan een grote uitdaging zijn, omdat er veel factoren zijn die invloed hebben op de harmonie en het geluk van het gezin. Volgens sommige bronnen gaan twee op de drie samengestelde gezinnen binnen vijf jaar weer uit elkaar.
Er zijn verschillende redenen waarom samengestelde gezinnen vaker uit elkaar vallen dan ‘gewone’ gezinnen. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken:
- Grote haast hebben. Sommige partners willen zo snel mogelijk samenwonen en een nieuw gezin vormen, zonder rekening te houden met de gevoelens en behoeften van de kinderen, de ex-partners en zichzelf. Ze denken dat hun liefde sterk genoeg is om alle problemen te overwinnen, maar ze onderschatten de complexiteit en de aanpassing die nodig is om een samengesteld gezin te laten werken.
- Rol van de ex-partners. De ex-partners kunnen een bron van conflict en spanning zijn in een samengesteld gezin, vooral als ze de nieuwe partner niet accepteren, de rol van de stiefouder betwisten of een te grote invloed hebben op het gezin. Ook kunnen er problemen ontstaan over financiën, co-ouderschap, omgangsregelingen en loyaliteit.
- Van mening verschillen over de opvoeding. De biologische ouders en de stiefouders kunnen verschillende opvattingen, waarden en stijlen hebben over de opvoeding van de kinderen. Dit kan leiden tot meningsverschillen, onenigheid en verwijdering tussen de partners. Ook kunnen de kinderen zich verzetten tegen de autoriteit of de bemoeienis van de stiefouder, of zich achtergesteld voelen ten opzichte van de andere kinderen2.
- Geen goede communicatie en afspraken. Een samengesteld gezin heeft goede communicatie en duidelijke afspraken nodig om goed te functioneren. Het is belangrijk dat de partners naar elkaar luisteren, elkaar steunen, elkaar respecteren en elkaar betrekken bij de beslissingen die het gezin aangaan. Ook moeten de kinderen de ruimte krijgen om hun gevoelens en wensen te uiten, en moeten ze weten wat er van hen verwacht wordt in het nieuwe gezin25.
- Geen tijd en aandacht voor elkaar. Een samengesteld gezin kan veel stress en drukte met zich meebrengen, waardoor de partners minder tijd en aandacht voor elkaar hebben. Het is essentieel dat de partners hun relatie blijven onderhouden en investeren in hun band. Ze moeten ook tijd en aandacht besteden aan de individuele kinderen, en aan het creëren van een gezamenlijke gezinsidentiteit25.
- Geen realistische verwachtingen. Sommige partners hebben te hoge of te lage verwachtingen van hun samengestelde gezin. Ze denken bijvoorbeeld dat iedereen meteen een hechte band zal hebben, of dat de problemen vanzelf zullen verdwijnen. Dit kan leiden tot teleurstelling, frustratie en ontevredenheid. Het is belangrijk om realistisch en geduldig te zijn, en te beseffen dat het tijd en moeite kost om een samengesteld gezin te laten slagen.