Apenpokken tegengaan betekent vooral: patiënten isoleren

De verspreiding van het apenpokkenvirus moet volgens gezondheidsdiensten en experts vooral worden tegengehouden door patiënten tijdig te isoleren. Vaccins die tegen het 'gewone' pokkenvirus zijn ontwikkeld, kunnen ook uitkomst bieden.

Voor zorgmedewerkers die patiënten met de ziekte verplegen is het belangrijk om persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen, schrijft de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC. Onder die noemer vallen bijvoorbeeld mondmaskers en handschoenen. CDC raadt mensen verder aan om goed hun handen te wassen na contact met mensen óf dieren die mogelijk het virus bij zich dragen. "Dat kan bijvoorbeeld met zeep en water, of met een op alcohol gebaseerd desinfectiemiddel."

Mensen die door contact met een patiënt veel risico lopen, krijgen in Nederland een pokkenvaccin aangeboden, liet minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) dit weekend al weten. Als de prik binnen vier dagen wordt toegediend, is de kans het grootst dat iemand niet ziek wordt.

Oorzaak

Het virus dat apenpokken veroorzaakt, dringt het lichaam binnen via slijmvliezen (bijvoorbeeld mond, neus, ogen), open wondjes of druppels uit blaasjes, somt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) op. Ook grote druppels uit de mond-keelholte die iemand uithoest kunnen een bron van besmetting zijn. Kleine, zwevende druppeltjes in de lucht zijn dat niet, aldus de gezondheidsdienst.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt naast contact met de huidblaasjes, het bloed en andere lichaamsvloeistoffen van patiënten ook het eten van vlees van besmette dieren als mogelijke risicofactor. Het virus wordt onder meer gezien in eekhoorns en bepaalde soorten ratten, muizen en apen.

Besmettingsgevaar

Overdracht van mens tot mens kan ook gebeuren via besmette objecten, schrijft de WHO. Via de placenta kan het virus ook worden doorgegeven van moeder op kind. Onduidelijkheid is er nog over seksuele overdracht van het virus, aldus de organisatie. Nauw fysiek contact is sowieso een manier waarop mensen besmet raken, maar het is de vraag of er een specifieke seksuele overdracht mogelijk is, of dat besmettingen tijdens seks komen doordat mensen voor langere tijd heel dicht bij elkaar zijn.

CNN haalt een medisch onderzoeker aan van Imperial College in Londen, die waarschuwt dat ook de korstjes die uiteindelijk van de huid van een besmet persoon vallen risico's kunnen opleveren. "De korstjes kunnen als stof worden afgeschud, dat kan worden ingeademd", aldus onderzoeker Michael Skinner.

In Nederland zijn tot nog toe twee gevallen van apenpokken vastgesteld. Het RIVM houdt er rekening mee dat dit aantal verder zal oplopen en komt na het weekend met een update over de stand van zaken.