CBG: nieuw vaccin Novavax kan sommige prikweigeraars overtuigen

Het nieuwe coronavaccin van Novavax, dat maandag een positieve beoordeling van de Europese medicijnwaakhond kreeg, kan helpen om mensen die tot nu toe niet zijn gevaccineerd alsnog over de streep te trekken. Het vaccin is namelijk gebaseerd op een oude techniek, met eiwitten. Dat zegt Ton de Boer, voorzitter van de Nederlandse toezichthouder, het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).

Het Novavax-vaccin is alleen beoordeeld voor eerste en tweede prikken. Tussen de beide inentingen moet drie weken zitten. Maar in Nederland zijn er nauwelijks nog mensen die zich voor het eerst laten vaccineren. Het gaat hooguit om enkele duizenden mensen per week.

Toch kan het nieuwe vaccin wel degelijk helpen, zegt De Boer. Meer dan een miljoen mensen zijn niet gevaccineerd. Volgens de CBG-voorman zijn onder hen ook mensen die zich best willen laten vaccineren, maar niet met mRNA-vaccins (Pfizer/BioNTech en Moderna) en ook niet met vectorvaccins (AstraZeneca en Janssen). "Zij hebben moeite met nieuwe techniek. Hoe groot die groep is, weet ik niet."

Het Novavax-vaccin is wat traditioneler. Het bevat geen genetische code, maar kleine deeltjes van de eiwitten uit de uitsteeksels (spikes) van het coronavirus. Die eiwitten zijn in een laboratorium nagemaakt.

Dezelfde techniek wordt ook gebruikt bij vaccins tegen bijvoorbeeld hpv en hepatitis B. Ook sommige griepprikken werken op die manier. De Boer: "Het is een techniek die we al langer kennen. Daar kan het voor van belang zijn."

Een ander voordeel is dat het vaccin van Novavax niet diep ingevroren hoeft te worden om bewaard te blijven, zoals het Pfizer-vaccin. Het kan in een koelvak bewaard worden, bij temperaturen van een paar graden boven nul. "Dat betekent dat het aan huisartsen verstrekt zou kunnen worden."

Europa heeft geen tekort aan vaccins, zegt De Boer, maar ook dan kan een extra middel helpen. "Mensen kunnen overgevoelig ergens voor zijn, dan wil je alternatieven hebben. Misschien blijkt dat verschillende vaccins op verschillende manieren werken tegen varianten. Dan is het nuttig dat je meerdere vaccins hebt."

Het vaccin van Novavax is veilig en beschermt goed, de voordelen wegen zwaarder dan de nadelen van potentiële bijwerkingen, vindt het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Nu moet de Europese Commissie beslissen of het vaccin op de markt mag komen. Als dat zo is, zou dit het vijfde vaccin in Europa zijn. In Nederland moet de Gezondheidsraad een advies geven over het gebruik van het nieuwe vaccin, waarna de minister een besluit neemt. "Dat kan snel gaan. Dit gaat geen maanden meer duren", verwacht De Boer.