De invloed van alcohol, zonlicht en waarom je een antibioticakuur altijd af moet maken

Antibiotica zijn onmisbaar bij de bestrijding van bacteriële infecties. Je moet ze echter wel zorgvuldig gebruiken. Hoe werken ze eigenlijk en waar moet je als patiënt op letten? Apotheker Sander van den Bogert legt het uit in het AD.

Een antibioticum helpt het afweersysteem in de strijd tegen ziekmakende bacteriën die een infectie in een deel van het lichaam veroorzaakt hebben. Er zijn twee manieren waarop antibiotica hun werk doen. “Bactericide antibiotica doden bacteriën actief: ze binden zich aan de celwand van het organisme en maken hem zo kapot”, vertelt Van den Bogert.

En dan zijn er bacteriostatische antibiotica die de bacteriën niet vernietigen, maar de groei remmen. “Ze dringen door de celwand en binden zich aan het genetisch materiaal, waardoor de bacterie zich niet meer kan vermeerderen.” Het gros van de pathogenen wordt getroffen. “Het afweersysteem kan zelf die laatste vijf procent opruimen”, aldus de apotheker.

Het is wel belangrijk om een kuur volledig af te maken. “Als antibiotica aanslaan dan kunnen je klachten snel afnemen, maar ook als je je niet meer ziek voelt kan de bacterie nog wel in je lijf aanwezig zijn. Stop je eerder met de kuur, dan kunnen er zoveel bacteriën overblijven dat je afweersysteem het niet opgeruimd krijgt.” Dat kan ertoe leiden dat de infectie terugkomt.

Antibiotica die vallen onder de groep tetracyclinen hebben overgevoeligheid voor uv-straling als bijwerking. Zonlicht leidt dan snel tot een huidreactie. “Patiënten moeten de zon dan zo veel mogelijk mijden. Ga je naar buiten, smeer jezelf dan goed in met zonnebrandcrème met een hoge SPF.”

Doktoren waarschuwen ook vaak voor het gebruik van alcohol in combinatie met antibiotica. “Alcohol is nu eenmaal niet goed voor de weerstand. Het is een gifstof die door je lichaam moet worden afgebroken en dat kost energie. Als je lichaam druk is met een infectie bestrijden dan wil je dat het alle pijlen daarop kan richten.” Een glas drinken tijdens je kuur is op zich niet gevaarlijk, maar artsen raden het daarom wel af.

Bij sommige antibiotica is extra belangrijk om alcohol te mijden. “Bij afbraak van het middel metronidazol komt er een gifstof vrij die, als er ook alcohol in je systeem zit, niet verwerkt kan worden. Dat kan leiden tot vergiftigingsverschijnselen.” Bij dit middel mag tot drie dagen na de kuur geen alcohol gedronken worden.

“Patiënten kunnen last krijgen van huiduitslag, benauwdheid, en de lippen en mond kunnen opzwellen. Het is niet altijd nodig om direct te stoppen met de kuur”, zegt Van den Bogert. “Als je bijvoorbeeld een beetje huiduitslag krijgt, dan kan dat ook een bijwerking zijn die vanzelf verdwijnt als de kuur voorbij is. Maar heb je uitslag over je hele lichaam en krijg je door de benauwdheid moeite met ademhalen, stop dan wel en raadpleeg je arts.”

Bron(nen): AD