Wat de meest verslavende drugs ter wereld zijn, hangt er van af aan wie je het vraagt en hoe je dat beoordeelt: kijk je naar het aantal mensen dat overlijdt aan de gevolgen van bepaalde drugs, naar aantallen gebruikers of naar wat het met de hersenen doet. Om toch een antwoord te vinden op die vraag heeft David Nutt samen met zijn collega's een groot aantal experts bevraagd. Zij benoemden deze vijf drugs als de meest verslavende ter wereld: Heroïne is een opiaat dat het dopamineniveau met 200 procent liet stijgen bij dieren. Het is de meest verslavende drug die er is en bovendien levensgevaarlijk: een dodelijke dosis is slechts vijf keer zo hoog als de dosis die nodig is voor een high. Cocaïne voorkomt dat neuronen het dopaminesignaal uitschakelen, waardoor er abnormaal veel activiteit ontstaat in de neurale paden van het beloningscentrum van ons brein. Uit lab-experimenten bij dieren bleek dat het dopamineniveau verdrievoudigde door cocaïne. Naar schatting gebruiken wereldwijd 14 tot 20 miljoen mensen de drug. Twee derde van de mensen die ooit een sigaret op stak raakte eraan verslaafd. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zullen er tegen 2030 jaarlijks 8 miljoen mensen overlijden aan de gevolgen van roken. Bij experimenten met ratten ging het dopamineniveau in de hersenen met 25 tot 40 procent omhoog als ze nicotine kregen toegediend. Dit is een groep slaap- en kalmeringsmiddelen, die vroeger heel eenvoudig verkrijgbaar was op recept. Het gevolg was dat heel veel mensen verslaafd raakten. Het zijn gevaarlijke medicijnen die in hoge doseringen dodelijk zijn. De benzodiazepinen hebben deze middelen vervangen. Overdosering is nu veel moeilijker. Alcohol verhoogt het dopamine-niveau in het beloningscentrum van de hersenen en hoe meer je drinkt hoe verder dat niveau omhoog gaat. 22 procent van de mensen, die weleens drinkt, ontwikkelt op enig moment in zijn leven alcohol-afhankelijkheid. Alcohol is al eerder door experts de meest schadelijke drug genoemd. In 2012 zijn meer dan 3 miljoen mensen overleden aan de gevolgen ervan, blijkt uit cijfers van de WHO.