Blaasjes en wondjes met honingkleurige korstjes rond de mond. Het klinkt niet bepaald aantrekkelijk, maar dit is het kenmerkende beeld van krentenbaard, of impetigo. Hoewel de aandoening vaak in het gezicht verschijnt, kan het ook andere delen van het lichaam treffen. Dermatoloog Marjolein Leenarts vertelt in het AD wat je moet weten over deze veelvoorkomende huidaandoening.
Hoe ontstaat krentenbaard?
De boosdoener achter krentenbaard is een bacterie die via een wondje de
huid binnendringt. “Meestal is een stafylokok-bacterie de oorzaak, een bacterie die al op onze huid voor kan komen”, legt Leenarts uit. Krentenbaard begint vaak onschuldig, met een paar rode plekjes of bultjes. “In die beginfase kan het nog een beetje op gewone puistjes lijken. Daarna, als er ook meer plekken komen, niet meer: de wondjes worden blaasjes en barsten open. Ze krijgen honingkleurige korstjes.”
Hoewel de aandoening vaak rond de mond opduikt – vandaar de naam – kan het overal op het lichaam voorkomen. “Soms zijn het vrij grote gebieden op de huid met grote blaren, maar het kan ook op een arm of een been voorkomen met maar een paar kleine plekjes.”
Besmettelijk
Krentenbaard komt vooral voor bij jonge
kinderen, simpelweg omdat hun immuunsysteem nog in de kinderschoenen staat. Volwassenen kunnen het ook krijgen, al gebeurt dat minder vaak. Hoe vaak het precies voorkomt, is lastig te zeggen. “In veel gevallen zijn de klachten zo mild dat mensen zich niet melden bij een huisarts en we er dus ook niet van weten”, aldus Leenarts.
Ja, krentenbaard is besmettelijk. Maar dat betekent niet dat je het gegarandeerd krijgt als je in aanraking komt met iemand die het heeft. “De een is er vatbaarder voor dan de ander. Hoe dat komt weten we niet precies. Het komt voor dat binnen gezinnen sommige leden het wel krijgen en anderen nergens last van hebben. Je kunt meerdere keren in je leven krentenbaard krijgen, maar het kan ook een eenmalig iets zijn.”
Gaat meestal vanzelf over
Goed nieuws: krentenbaard is meestal niet ernstig. Ook ziet het er vaak erger uit dan het is. “In de meeste gevallen is het niet pijnlijk en veroorzaakt het geen jeuk”, legt de dermatoloog uit. Vaak verdwijnt de aandoening vanzelf binnen twee tot drie weken.
Wie toch naar de huisarts gaat, krijgt meestal een antibioticumcrème voorgeschreven. “Als dat niet voldoende werkt of als het om zoveel plekken gaat dat alles insmeren niet praktisch is, dan kan er ook een antibioticakuur in tabletvorm worden voorgeschreven.”
Hardnekkig
Hoewel krentenbaard doorgaans onschuldig is, kan het in zeldzame gevallen uit de hand lopen. “Als dermatoloog zie ik weleens een ernstigere vorm met heel uitgebreide blaarvorming, maar dat is zeldzaam. Soms zie je dat krentenbaard voorkomt samen met een andere huidaandoening: iemand heeft bijvoorbeeld eczeem en krabt het open en vanuit de wondjes ontstaat krentenbaard. In zo'n geval is het zaak zowel de krentenbaard als het eczeem te behandelen.”
Valt krentenbaard te voorkomen?
Voorkomen is lastig, vooral bij jonge kinderen. “Dat is bijna niet mogelijk, zeker niet bij jonge kinderen omdat zij vaak dicht bij elkaar in de buurt zijn, bijvoorbeeld als ze spelen.” Een goede hygiëne werkt nog het beste. “Regelmatig de handen goed wassen is altijd verstandig tegen infecties, en maak eventuele wondjes goed schoon”, besluit Leenarts.