Nog steeds mysterieuze oversterfte: er zijn drie mogelijke verklaringen

Ziekte, Gezondheid, gezondheidszorg
dinsdag, 25 april 2023 om 17:27
anp 428859909

Vorig jaar overleden er 6000 meer Nederlanders dan verwacht, blijkt uit cijfers van het CBS. En dat is buiten de griep en corona gerekend. Daarmee is de oversterfte dus nog steeds behoorlijk hoog en bovendien: onverklaarbaar.

"We hebben te maken gehad met een soort algehele verhoging van de sterfte", zegt onderzoeker Ruben van Gaalen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) tegen De Volkskrant. "We hebben in 2022 een lange periode van oversterfte gehad, en corona verklaart daarvan maar 57 procent."

Waar die mensen dan allemaal wél aan zijn overleden? Ten eerste zou het kunnen komen door de naweeën van corona. Een nieuw virus kan de algehele gezondheid verzwakken. Zo is bekend dat na corona de kans op hart- en vaatziekten verhoogd is. En ook na de Spaanse griep stierven er meer mensen aan allerlei andere oorzaken.

Tweede verklaring is alles rond corona: de maatregelen zorgden ervoor dat mensen misschien minder gezond gingen leven, minder bewogen. Veel zorg werd ook uitgesteld omdat de ziekenhuizen vol lagen met coronapatiënten. Daardoor werden bijvoorbeeld hartoperaties en kankerscreenings op de lange baan geschoven. Maar wat dat laatste betreft: de kankersterfte lag juist iets lager, een trend die al in 2016 is ingezet.

Er is nog een derde, veel treurigere verklaring: mensen overlijden door de personeelstekorten in de zorg. Zorgeconoom Eline van den Broek (Amsterdam UMC) die onderzoek doet naar het effect van uitgestelde behandelingen door corona, zegt daarover in de krant: "We hadden een capaciteitsprobleem in de zorg, en dat hebben we nog steeds. Hoe gaan we dat oplossen? Daar heeft haast niemand het meer over."

Bron(nen): De Volkskrant