Al decennia vreest men in de westerse wereld een 'tsunami van alzheimerpatiënten' als gevolg van de vergrijzing en bij een gebrek aan goede medicijnen. In 2040 zou het aantal mensen met
dementie in Nederland zijn verdubbeld tot een half miljoen. Maar nu is er goed nieuws. De afgelopen maanden verschenen er twee grote studies in Engeland en de VS waaruit blijkt dat de kans op dementie al twintig jaar fors daalt, schrijft . De Rotterdamse neuro-epidemioloog Arfan Ikram ontdekte de trend al eerder in het Erasmus Rotterdam Gezondheid Onderzoek, een langlopend bevolkingsonderzoek onder 15.000 mensen van 45 jaar en ouder. Van de 70- tot 80-jarigen ontwikkelden in 1990 bijna 10 op de 1000 dementie, tien jaar later was dat bij mannen nog maar 5 op de 1000 en bij
vrouwen 8 op de 1000. Een daling van zeker 20 procent. De reden is simpel: leefstijl. De daling is dan ook vooral te zien bij hoogopgeleide, fitte ouderen. Ikram legt uit: "Wie gezond leeft en bloeddruk en suikerspiegel controleert, loopt bijna een derde minder kans op dementie." Goede slagaderen en doorbloeding houden de hersens fit. Hersencellen krijgen zo voldoende voeding en afvalstoffen worden afgevoerd. Niet-roken en een evenwichtige suikerspiegel zijn gezond omdat het directe beschadigingen aan de hersencellen voorkomt.
Opvallend genoeg zou ook blijven leren tegen dementie beschermen. Een hobby, studie of nieuwe taal leren leidt tot een grotere 'cognitieve reserve'. Wie zijn hersens van jongs af aan blijft uitdagen, zorgt voor meer verbindingen tussen hersencellen onderling. Als ergens schade optreedt, zou het brein beter blijven werken omdat er genoeg 'reservewegen' beschikbaar zijn.
Tenslotte lijkt ook lichaamsbeweging te helpen om dementie te voorkomen. De Australische neuroloog Cassandra Szoeke onderzocht twintig jaar lang een grote groep vrouwen. Van alle leefstijlfactoren bleek beweging het meest effectief tegen geestelijke achteruitgang. Szoeke: "We wisten dat fysieke activiteit goed is voor je hart en lijf, en nu dus ook voor de hersenen."