Waarom we jeuk hebben: "Jeuk is erger dan pijn"

Bijna iedereen heeft momenteel wel ergens jeuk. Eikenprocessierupsen, muggen en ander ongedierte plagen de Nederlander deze weken flink. Maar waarom krijgen we jeuk van een beet of haar van die beestjes? Dr. Andrea Evers, die de psychologische aspecten van jeuk onderzoekt, vindt dat we jeuk niet serieus genoeg nemen. "Mensen denken vaak: ach, een beetje jeuk, een beetje krabben, hoe erg kan het zijn? Voor pijn is vaak veel meer begrip, terwijl veel mensen ervaren dat jeuk eigenlijk erger is dan pijn." Dermatoloog Bing Thio is het met haar eens. "Veel mensen zeggen dat ze liever pijn hebben dan jeuk. Bovendien is pijn makkelijker te stillen, bij jeuk is het vaak ingewikkelder." Thio vertelt dat jeuk ontstaat aan de zenuwuiteinden van je huid. "De prikkel komt via de huid en zendt via je ruggenmerg een signaal naar de hersenen. Die zeggen dan tegen je lichaam: je hebt op die plek van je lichaam jeuk. Het is eigenlijk een waarschuwingssignaal dat wordt gegeven als er gevaar is, bijvoorbeeld als er een mug of ander ongedierte op je lichaam zit. Om jezelf te beschermen breng je instinctief je hand naar de plek waar de jeuk vandaan komt, en zo jaag je het gevaar weg." Mensen vinden krabben vaak heerlijk. "Als je begint te krabben, kun je vaak bijna niet meer stoppen, zo lekker is het", vertelt Thio. "Tijdelijk helpt het ook. Door te krabben geef je een druk op de huid, waarmee de jeuksignalen worden geremd. Maar als je de wondjes open krabt, gaan die op den duur opnieuw jeuken." Jeuk is ook besmettelijk. "Als je over jeuk praat of leest, ga je zelf ook sneller krabben" vertelt Evers. "Als je een aap een filmpje laat zien waarin een soortgenoot zichzelf zit te krabben, gaat hij vanzelf ook krabben." Dat heeft waarschijnlijk een biologische oorzaak. "Als je ziet dat een soortgenoot jeuk heeft, zou het weleens kunnen dat het gevaar waardoor hij zich krabt, zich ook op jouw huid bevindt. Daardoor word je alerter op jeukprikkels en wil je zelf ook krabben."