Het is meer dan twee jaar geleden dat de laatste Covid-19-beperkingen werden opgeheven. De mondkapjes zijn verdwenen, de scholen zijn open en de regel van anderhalve is nog slechts onderwerp van nare dromen.
Maar zoals de krantenkoppen over nieuwe varianten ons tonen, is het virus er nog steeds, en vindt nieuwe manieren om onze immuniteit te omzeilen.
BA.2.86, bijgenaamd Pirola, werd op 24 juli in Denemarken en op 18 augustus in Groot-Brittannië geïdentificeerd. De soort is ook aangetroffen in Amerika, Zwitserland, Zuid-Afrika en Israël. Het verschilt duidelijk van eerdere varianten, met meer dan 35 mutaties in het spike-eiwit – het deel van het virus dat zich aan cellen hecht. Dit is een enorme verschuiving. Zoals professor François Balloux, directeur van het genetica-instituut van University College London, het verwoordde: “BA.2.86 is de meest opvallende Sars-CoV-2-stam die de wereld heeft gezien sinds de opkomst van Omicron.”
Deze dramatische evolutie zou zorgwekkend kunnen zijn omdat Covid-vaccins werken door het immuunsysteem te leren het spike-eiwit te herkennen. Als het aanzienlijk is veranderd, herkennen antilichamen het misschien niet meer zo goed. Onze immuniteit zou gedeeltelijk kunnen worden omzeild.
Moeten we ons zorgen maken?
Nee. Er is nog geen bevestigd geval van BA.2.86 gemeld in ons land.
Geruststellend is het feit dat het aantal ziekenhuisopnames – zeer laag is gebleven, na een stijging in de afgelopen weken. Volgens Balloux circuleert de variant waarschijnlijk al maanden.
David Matthews, hoogleraar virologie aan de Universiteit van Bristol, denkt dat onze immuniteit waarschijnlijk stand zal houden.
“De nieuwe variant laat zien dat we de evolutie van het virus moeten blijven volgen”, aldus Matthews. “In dit stadium is er geen sterk bewijs dat deze variant bijzonder gevaarlijk is. De meeste mensen zullen nu een brede en effectieve bescherming hebben door natuurlijke bescherming en door vaccins verworven immuniteit, die, in belangrijke mate, zowel T-cellen als antilichamen omvat.”
Dit betekent dat zelfs als we de nieuwe variant oplopen, de meeste mensen nog steeds slechts een milde infectie zullen oplopen.
Kunnen we nog meer mutaties verwachten?
Ongetwijfeld. Elke keer dat een virus zich vermenigvuldigt, evolueert het een beetje. Het verandert voortdurend. Maar zelfs als dit ertoe leidt dat een virus een groter vermogen krijgt om ons te infecteren, betekent dit niet dat het gevaarlijker is.