Je kunt er weinig aan doen of je de oudste of de jongste bent in een gezin, maar het kan wel gevolgen hebben voor de rest van je leven. Onbewust voeden ouders hun oudste kind toch anders op dan de andere kinderen.
Bij HLN spreken gezinstherapeuten over de effecten van oudste dochter zijn.
“The Eldest Daughter Syndrome of het Oudste Dochter Effect verwijst naar dochters, maar geldt ook voor zonen”, stelt familietherapeut Veerle Wullaert. “Beide ervaren druk als eerste kind, omdat zij een nieuw tijdperk inluiden. Maar de druk op een oudste dochter is intenser. Wanneer een tweede of derde kind zich aankondigt, kruipt een dochter nog altijd onbewust in een soort van ‘zorgrol’.”
Gezinstherapeut Tessa De Jonck beaamt: “Dat komt door de genderrollen in onze maatschappij. Het is ook al jaren eigen aan onze cultuur dat oudste dochters de grootste verantwoordelijkheid dragen wanneer het op de zorg van de familie aankomt.”
“Als oudste ga je alles perfect willen doen om de aandacht van jouw ouders weer op te wekken, of het hen minder moeilijk te maken. ‘Vragen zoals: ‘Ik ben toch braver dan mijn kleine broer hé?’, hoor je dan wel eens vallen. In die uitspraak voel je die druk op de schoudertjes van dat oudste kind”, aldus Wullaert
Hoge latDaarnaast voeden ouders onbewust hun oudste kind anders op dan de rest. “De lat bij oudste kinderen lígt hoger. Dat komt ook doordat ouders hun eerste kind, vooral dochters dan, vaak betrekken bij de zorg van de jongsten. Het is voor de ouders de perfecte manier om de aandacht over beide kinderen gelijk te verdelen. Maar ook die ‘Kom je even helpen?’ of ‘Toon maar eens dat je een goede zus bent’ zorgt er indirect voor dat oudste kinderen een bepaalde druk voelen.”
Het vormt ook het karakter van de oudste. “Oudste kinderen zijn erg beschermend, zorgzaam, plichtsbewust en perfectionistisch. Ze voelen zich geregeld schuldig wanneer iets niet loopt zoals het hoort, zijn baziger en erg gevoelig voor stress”, aldus Wullaert.