Dit is waarom een kop koffie in de ochtend je juist slaperig maken kan

Koffie staat bekend als de stevige
oppepper, waar half Nederland de dag mee begint. Maar er zijn nogal
wat mensen die het gevoel hebben dat een bakkie overdag juist voor
een dip zorgt. Wat is er aan de hand en hoe kun je dit voorkomen?

Slaapdruk opbouwen

Het slaperige effect van koffie bestaat
écht. “Het heeft onder meer te maken met het effect van cafeïne
op de slaapdruk”, zegt neuroloog Annick Verstappen in HLN. “Vanaf
het moment dat je ontwaakt, wordt er een slaapdruk in je lichaam
opgebouwd. Dat zorgt ervoor dat je ‘s avonds moe bent, en makkelijk
in slaap valt. Om die slaapdruk op te bouwen moet je activiteiten
doen, zoals sporten, denken of koken. Hoe meer activiteiten je doet,
hoe meer de chemische stof adenosine vrijkomt uit onze cellen. Dat
bijproduct zal zich binden aan de receptoren in onze hersenen, en ons
zo moe maken.”

Verstorende werking

Koffie kan deze werking verstoren. “De
actieve stof cafeïne kan zich namelijk ook binden aan dezelfde
receptoren in de hersenen. Het maakt je alerter en zorgt ervoor dat
je je beter kan concentreren. Het blokkeert tijdelijk de werking van
adenosine, waardoor de slaapdruk niet wordt opgebouwd, en je je
wakkerder gaat voelen. Maar na een tijdje zal de cafeïne uitgewerkt
zijn”, legt Verstappen uit.

Tolerantie treedt op

“De slaapdruk zal daardoor weer
toenemen, waardoor je je plots erg moe kan voelen. Daarnaast is het
ook zo dat je tolerant kan worden voor cafeïne. Als iemand zes
kopjes koffie drinkt per dag, zal zijn lichaam zich daaraan
aanpassen. Je lichaam wil cafeïne sneller afbreken en zal na een
tijdje meer receptoren voor deze stof in de hersenen voorzien. Het
‘wakker’ gevoel na één koffie zal daardoor afnemen in
intensiteit of gewoon verdwijnen. Dan heb je weer meer koffies nodig
om datzelfde effect te bereiken, en ga zo maar door.”

Geniet, maar drink met mate

“Als je nog steeds een energieboost
wil krijgen van koffie, is mijn raad om het met mate te consumeren",
waarschuwt de neuroloog. “Drink alleen maar een koffie als je het
écht nodig hebt. Zie het als iets leuks en handigs dat je af en toe
doet. Zo raak je niet gewend aan cafeïne en zal je lichaam bij een
tas koffie steeds diezelfde boost voelen.”

Energiedrankjes

“Hetzelfde geldt trouwens voor
energiedrankjes die cafeïne bevatten. Drink die niet het hele jaar
door, maar alleen op momenten waarop je jezelf echt hard moet
concentreren. Drink ze bovendien ook niet voor het slapengaan. Door
de cafeïne zal je minder snel in je diepe slaap belanden, waardoor
je slaapkwaliteit slechter wordt. Ook zeker iets om in gedachten te
houden.”

Bron(nen): HLN