Artsen en experts luiden de noodklok over de populaire video-app TikTok. Mensen met een eetstoornis worden automatisch blootgesteld aan een continue stroom filmpjes over dit onderwerp, blijkt uit
onderzoek van RTL Nieuws, De Groene Amsterdammer en de Universiteit Utrecht.
Een nieuwe TikTok-gebruiker zit al na een half uur steeds meer naar dieet- en fitnessfilmpjes te kijken en wordt in de uren daarna overspoeld met eetstoornisvideo's, omdat het algoritme ze steeds weer nieuwe filmpjes voorschotelt. Dit werkt op basis van interesse, gemeten via de tijd dat de gebruiker blijft kijken naar een filmpje. Het is niet nodig om video's te liken en accounts te volgen, zoals bij Instagram gebeurt.
De filmpjes worden steeds heftiger en gaan uiteindelijk over anorexia. Er zijn video's van extreem dunne vrouwen die fitnessen of dansen in een ziekenhuiskamer met sonde in de neus en vertellen over hun 'hersteltraject'. Deze content gaat niet in tegen de regels van TikTok, dus de moderators – die overigens maar 15 seconden per filmpje krijgen om te bepalen of de inhoud binnen de regels van het platform valt – kunnen hier niks tegen doen.
“Dit soort video's kan enorm triggerend zijn als je een eetstoornis hebt of niet lekker in je vel zit”, legt kinderarts Annemarie van Bellegem uit aan RTL Nieuws. “Je gaat jezelf dan constant vergelijken met de mensen die je op de filmpjes ziet en de meest extreme varianten verheerlijken.”
“Als je kwetsbaar bent en dit soort filmpjes tegenkomt op TikTok, dan kan het algoritme je zomaar in je nekvel grijpen. Het is een gevaar voor jonge mensen”, zegt hoogleraar eetstoornissen Eric van Furth. “Of je een eetstoornis ontwikkelt hangt af van genetische factoren en omgevingsfactoren. Genen veranderen niet, maar de omgeving kan wel meer of minder ziekmakend zijn.”
Er gaan steeds meer stemmen op om kinderen en kwetsbare groepen te beschermen tegen TikTok. Ook is er groeiende zorg over het privacybeleid en dataverzameling van het bedrijf dat nauwe banden heeft met de Chinese overheid. Staatssecretaris voor Digitalisering Alexandra van Huffelen zegt TikTok aan te blijven spreken op de negatieve effecten van hun content. “Tot nu toe ben ik nog niet gerustgesteld dat het bedrijf voldoet aan alle regels”, aldus de bewindsvrouw.