Zo kom je in de flow (en ja, dat is wat je wilt)

Ineens is de middag voorbij en je hebt er niets van gemerkt, omdat je helemaal opging in je werk of hobby. Dat is de flow. En het is goed voor je: het verbetert je stemming, werktevredenheid, emotioneel welzijn en prestaties, om maar wat te noemen.

Maar hoe kom je in die prettige staat van zijn? Vermoedelijk zit je op dit moment de minuten op de klok weg te kijken, terwijl je af en toe naar het droevige weer buiten staart. 

Volgens psychologen kun je de flow trainen, maar moet je wel de juiste activiteit uitkiezen. 

De flow werd voor het eerst beschreven in de jaren zeventig als een psychologische toestand, waarbij je volledig opgaat in een activiteit, je het besef van tijd verliest en je een gevoel van moeiteloze controle ervaart. Onderzoeken hebben aangetoond dat het in allerlei activiteiten haalbaar is, zoals bij sporten, dansen, werken aan een creatief project, of het oplossen van een uitdagend probleem op het werk.

Maar dat wil niet zeggen dat voor jou elke activiteit zomaar werkt. Onderzoek toont aan dat een taak aan een aantal kenmerken moet voldoen. Ten eerste: duidelijke doelen. De structuur en de inhoud van de taak moeten duidelijk zijn. Je moet niet hoeven nadenken over wat je precies gaat doen. Je hebt feedback nodig over hoe goed je het doet. Denk aan het spelen van een muziekinstrument, waarbij je direct hoort of een noot goed is. Daarnaast moet een taak niet te moeilijk of te makkelijk zijn. Er moet een balans zijn tussen uitdaging en vaardigheid. Verder moet de taak op zichzelf plezierig of belonend zijn, ongeacht het resultaat. Je moet er een intrinsieke motivatie voor voelen.

Maar als je de juiste activiteit hebt gevonden, ben je er nog niet. Concentratie is cruciaal. Zorg dat je omgeving vrij is van storende factoren, zoals je telefoon of achtergrondgeluiden. Zoek een plek waar je lang ongestoord kunt werken. 

Ook moet je je zelfbewustzijn kunnen verliezen. Je ben niet meer met jezelf bezig, hoe goed je bent of hoe je overkomt op anderen. Mogelijk werk je dus liever niet voor een spiegel of met publiek, of in een omgeving waar je veel verleidingen moet weerstaan. Tenslotte is een gevoel van controle belangrijk. Je hebt het gevoel controle te hebben over je handelingen en gelooft in je vermogen om obstakels te overwinnen. Onderzoekers die gespecialiseerd zijn in flow hebben aangetoond dat werknemers in een werkomgeving met weinig autonomie minder geneigd zijn om flow te ervaren.

Maar als je aan al deze voorwaarden voldoet, belet niets je meer om in die heerlijke flow te komen.