Zo bizar ongezond is je houtkachel: je moet hem echt niet meer gebruiken

Een kachel of open haard lijkt gezellig in de winter, maar de vervuiling die het stoken met zich meebrengt is een stuk minder gezellig. Je kunt nog beter naast een snelweg gaan zitten. 

Bij het stoken van hout komen tal van schadelijke stoffen vrij, zoals fijnstof, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's), benzeen en koolstofmonoxide. Deze stoffen kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals astma, COPD, longkanker en hart- en vaatziekten.

Gemiddeld komt er tijdens een avondje de kachel stoken 28 gram fijnstof vrij. Dat is een klein weckpotje vol, evenveel als het roken van 1400 sigaretten of de uitstoot van een dieselauto die 250 kilometer rijdt. Punt is dat die dieselauto het fijnstof verspreidt over een langere afstand. 

Eigenlijk moet je het zo zien: een moderne dieselauto stoot ongeveer 0,1 gram fijnstof per kilometer uit. Stel dat een auto 30 km/u rijdt in een woonwijk, dan stoot hij per uur 3 gram fijnstof uit. Als een avondje houtstoken 28 gram fijnstof produceert, komt dat neer op de fijnstofuitstoot van ongeveer 10 dieselauto's die de hele avond (zeg 3 uur lang) door je straat rijden. Met andere woorden: een houtkachel maakt de lucht rondom je huis net zo vuil als een drukke verkeersweg waar continu dieselauto's voorbijrijden.

Steeds meer kachels

In Nederland is particuliere houtstook dan ook verantwoordelijk voor ongeveer 23 procent van de totale uitstoot van fijnstof (PM2,5). Deze uitstoot draagt flink bij aan de luchtvervuiling, vooral in dichtbevolkte gebieden. Ondanks de gezondheidsrisico's blijft houtstook populair. Het aantal huishoudens met een houtkachel of open haard is de afgelopen jaren zelfs toegenomen. Dat is eigenlijk ongelooflijk als je ziet wat we daar nu over weten. 

Vanwege de negatieve effecten op de luchtkwaliteit en de gezondheid van inwoners hebben sommige gemeenten maatregelen genomen. Zo hebben gemeentes als Amersfoort en Apeldoorn een stookverbod ingevoerd bij bepaalde weersomstandigheden, zoals windstil weer, waarbij overtreders een boete van 400 euro riskeren. Veel helpt dat echter niet: er wordt totaal niet gehandhaafd. 

Het zou fijn zijn als mensen wat meer stilstaan bij de desastreuze impact van houtstook op zowel de gezondheid van anderen als op het milieu. Een zuchtje sigarettenrook dat op het terras iemands kant op waait is genoeg voor kritische opmerkingen, maar de schoorsteen mag overal gewoon blijven roken.

Benieuwd hoe het is gesteld met de luchtkwaliteit in je omgeving of wil je een klacht melden over de houtstook in je buurt, download dan de Stookwijzer-app.

Lees ook

Eindelijk een stad die de houtkachel verbiedt: waarom dat helemaal terecht is

RIVM ontraadt houtstook in groot deel van Nederland

Hoe je een elektrisch kacheltje gebruikt zonder je huis in brand te steken