Wat doe je als een vriend of familielid je blijft bestoken met berichten over complottheorieën? Negeren, weerleggen of in het ergste geval zelfs de relatie verbreken? De Britse krant The Guardian vroeg het aan adviescolumnist Eleanor Gordon-Smith.
We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: een vriend of familielid deelt een artikel of video die moeilijk serieus te nemen is. In het begin lach je het weg, maar na de zoveelste link over complotten rond 5G of geheime genootschappen begin je je af te vragen hoe je hier het beste mee om kunt gaan. Wat begint als een onschuldig bericht kan immers al snel uitgroeien tot een frustrerende relatie.
Het belangrijkste advies van Gordon-Smith wanneer dit gebeurt: richt je niet op het veranderen van iemands overtuigingen, maar op het aanpassen van de communicatie binnen de vriendschap. Het blijkt namelijk bijzonder lastig om mensen af te brengen van complottheorieën. Deze overtuigingen zijn vaak diepgeworteld en laten zich niet zomaar door feiten of logica weerleggen.
In plaats daarvan kun je beter duidelijke grenzen stellen over wat je wel en niet wilt ontvangen. Dit gesprek hoeft niet zwaar of confronterend te zijn. Een luchtige benadering werkt vaak beter dan een serieuze discussie. Een simpele lachende emoji en een "voor mij geen linkjes meer hierover" kan al voldoende zijn.
Onderzoek wijst uit dat complottheorieën voor sommige mensen meer een vorm van entertainment of spel zijn dan een werkelijke zoektocht naar waarheid. Het proberen te ontkrachten met tegenargumenten of bewijzen werkt daarom vaak averechts.
Het is effectiever om je te richten op je eigen behoeftes binnen de vriendschap. Je hoeft niet te bewijzen dat je gelijk hebt; het volstaat om aan te geven dat je bepaalde onderwerpen liever niet bespreekt. Daarmee verschuift het gesprek van "wie heeft er gelijk?" naar "wat werkt voor onze vriendschap?".
De sleutel ligt dus in het bewaken van je eigen grenzen zonder de ander te willen veranderen. Zo behoud je de vriendschap én je gemoedsrust, zonder eindeloze discussies over de waarheid achter ongeïdentificeerde vliegende objecten of andere complottheorieën.
Bron: The Guardian