Europa in 2012: grotere rampspoed vermeden Was 2012 een goed jaar voor Europa? Als we de leiders van Europa zelf mogen geloven wel. Europees president Herman van Rompuy spreekt in
zijn kerstboodschap lovend over het einde van het jaar.
‘Wat een contrast met het begin van het jaar, wanneer luidop het einde van de euro werd voorspeld. Niets van dat alles, integendeel zelfs’, aldus Van Rompuy, die voorspelt dat alle genomen EU-besluiten
‘vruchten zullen afwerpen en een nieuwe toekomst zullen mogelijk maken’. Europese commissievoorzitter Jose Manuel Barroso, aldus zijn interview in Volkskrant, ziet het zo:
‘2012 was een goed jaar met een diepdonkere rand’. Vooral de Grieken weten natuurlijk wat die diepdonkere rand is. Maar het is een feit dat de voorspelde Grexit uitbleef en dat het land zelfs weer het genadebrood van de financiële markten mag eten.
Draghi Nu is het wat makkelijk gezegd dat door de vastberadenheid van de Europese leiders het spook van de crisis langzaam in de fles terugkruipt. Terecht constateert Caroline de Gruyter in de NRC, dat het vooral aan Europees Centrale Bankpresident Mario Draghi te danken is dat de rust op de financiële markten terugkeerde. De ECB
‘zal doen wat nodig is’ om de euro te redden, zei hij. En zo voegde hij er aan toe:
‘Geloof mij, het zal genoeg zijn’. Zelfs premier Rutte, de man die niet van Europese vergezichten houdt, ziet lichtpuntjes aan de horizon. Het scherpere toezicht op de nationale begrotingen door Brussel en het toekomstige Europese bankentoezicht van Frankfurt beginnen hun vruchten af te werpen, aldus de premier.
Dijsselbloem En dan minister Jeroen Dijsselbloem van de PvdA en financiën. Het ziet er naar uit, dat hij straks Nederlands belangrijkste stem en gezicht in Europa wordt. Als de tekenen niet bedriegen wordt hij de opvolger van de Luxemburgse veteraan Jean-Claude Juncker als voorzitter van de Eurogroep, het overleg van de ministers van financiën van de zeventien eurolanden. De Eurogroep is uitgegroeid tot de belangrijkste wegbereider van de te kiezen uitweg uit de financieel-economische crisis. De echte keuzes worden gemaakt op niveau van de regeringsleiders, maar die laten het vuile werk van wheelen en dealen graag aan hun secondanten van financiën over. De keuze voor Dijsselbloem is natuurlijk ook de bevestiging, dat de andere EU-landen Nederland weer als een serieus te nemen speler aan de onderhandelingstafel zien. Tijdens de Wilders-gedoogregering had zo’n benoeming niet mogelijk geweest. Nog even los van het feit, welke stampei Geert Wilders had gemaakt als Nederland de belangrijkste politieke kracht voor de redding van de Euro zou leveren. In die zin is de promotie van de PvdA-er naar het Europese toneel wel een ‘blessing in disguise’. Dijsselbloem zit er straks niet om het leuker voor Nederland te maken, hij zit er om het onverzoenlijke te verenigen: meer Europese steun versus meer nationale bezuinigingen, noord versus zuid, zeg maar Duitsland versus Griekenland. Nederland als Europese smeerolie.
In 2013 Was 2012 dus een goed jaar voor Europa? Eigenlijk klopt de vraag niet. Europa is geen doel op zich. Was Europa goed voor 2012 is de vraag. Zullen we het op een bescheiden ja houden. Ondanks alle pijn is veel grotere rampspoed vermeden. In 2013 zal moeten blijken of alles wat dit jaar in gang is gezet ook echt uit de verf komt. Want met het wegvallen van het gehijg van de financiële markten in de nek valt nog te bezien hoe groot de politieke moed van de Europese leiders is. Ik wens Europa daarom veel geluk en wijsheid in 2013. En uiteraard u ook.
Paul Sneijder