EU moet rol van vredesduif eindelijk waarmaken

EU rukt uit voor Nobelprijs voor de Vrede Ze zullen het weten in Oslo. Volgende week maandag als de Nobelprijs voor de Vrede wordt uitgereikt. Want als je zo’n prestigieuze prijs aan een multinationale organisatie als de Europese Unie toekent, kun je op je vingers natellen dat je er niet met een handdruk van af bent. Na een wedstrijd onder meer dan vijfduizend jongeren zijn vandaag Ana (12) uit Spanje, Elena (16) uit Italië, Ilona (21) uit Polen en Larkin (23) uit Malta aan de EU-delegatie voor het in ontvangst nemen van de prijs toegevoegd. Een plan om de prijs door 27 kinderen uit alle EU-landen te laten ophalen heeft het overigens niet gehaald. Want de top van de Europese Unie wilde zich uiteraard de kans niet laten ontnemen om zelf fysiek present te zijn bij dit Geschiedenisboek-Moment van het Europese Unie. Zeker niet in tijden dat je bijna dagelijks als hopeloos aan de schandpaal wordt genageld. En, én, en Dus komen volgende week Herman van Rompuy, namens de 27 EU-lidstaten als voorzitter van de Europese Raad én José Manuel Barroso, als voorzitter van de Europese Commissie, én Martin Schultz, als voorzitter van het Europees Parlement. Uitgerekend de laatste is gevraagd toch vooral zijn mond te houden, omdat met twee dankspeeches het protocol ten behoeve van de EU al flink was opgerekt. Ook de 27 leiders van de landen van de Europese Unie zijn uitgenodigd. Maar gelukkig hoeft het Nobelcomité de ceremoniehal in het stadhuis van Oslo niet uit te breken, omdat ze niet lang niet allemaal komen opdagen. De Britse premier David Cameron en de Tsjechische president Václav Klaus zullen met hun zure kijk op de EU het feestje in ieder geval niet komen bederven. Tot nu toe hebben 18 van de 27 toegezegd, onder wie de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande. Ook onze Mark Rutte is erbij, die dankzij de regeringswisseling niet bij Geert Wilders hoeft te bedelen of hij bij de Smörgasbord mag aanschuiven. Truc Maar ook van Noorse zijde zijn er afzeggingen. Vier ministers van de euro-sceptische Centrumpartij hebben de uitnodiging teruggestuurd. Zij zien het als een truc om de druk op Noorwegen op te voeren om toch lid te worden voor de EU. Voor de goede orde: in tegenstelling tot alle wetenschappelijke Nobelprijzen is die van de Vrede wel een politieke beslissing van Noorse parlementariërs. Zij ontkennen in alle toonaarden dat er een lobby-element in de prijs zit. Het is natuurlijk een open deur om te stellen, dat de Nobelprijs niet onomstreden is. Meer dan vijftig winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede hebben de Noren laten weten, dat ze de EU liever niet op hun lijstje zouden zien staan. Volgens prijswinnaar Desmond Tutu is de EU niet de ‘kampioen van de vrede die Albert Nobel voor ogen had’. Het Noorse organisatiecomité werpt daarop tegen dat de brief van Tutu een initiatief was van de Noorse jurist Fredrik Heffermehl, die al ‘vele, vele jaren tegen iedere prijs van het Nobelcomité heeft geprotesteerd. Het prijzengeld is echter nog nooit niet uitgereikt.’ Kans Dus zal maandag aanstaande de Nobelprijs voor de Vrede aan een van die vele aanwezige EU-handen worden uitgereikt. Plus bijna een miljoen euro aan prijzengeld. Geld dat de EU op zijn beurt schenkt aan de zorg voor kinderen in conflictgebieden over de hele wereld. Na de Noorse uitstap krijgen de EU-leiders nog dezelfde week de kans in eigen huis hun rol als vredesduif waar te maken. Donderdag en vrijdag volgt de Eurotop over de plannen van president Van Rompuy om de EU stap voor stap uit te bouwen tot een politieke unie. Een uitgelezen kans voor de regeringsleiders om te bewijzen, dat de definitie van vrede meer inhoudt dan de afwezigheid van oorlog.
Paul Sneijder