Generatie Z kent maar één vorst: Koningin Beatrix. Toen de eerste leden van Generatie Z werden geboren (na 1992) zat Beatrix al meer dan een decennium op de troon. Hun hele leven is Beatrix een stabiele factor geweest, maar geen bindende. Ze hebben we respect en vooral vertrouwen in haar. Ook hoe zij haar ambt invult en omgaat met het verdriet van Prins Friso vinden zij cool en vet. Generatie Z lijkt naar het koningshuis te kijken als een leuk extraatje dat dit land iets bijzonders geeft. Het is een gezellige oranje saus. Er is dan ook nauwelijks steun voor het afschaffen van het huis van Oranje en een overgrote meerderheid verwacht dat het koningshuis is 2020 nog zal bestaan. Het koningshuis is een onderdeel van onze identiteit. Door de aanwezigheid van ons koningshuis zijn we herkenbaar als land. De rol die Generatie Z toedicht aan de monarchie is wel een andere dan voorgaande generaties. De koningin of de koning is meer een symbool, een herkenningspunt dan een staatshoofd. Wat de domtoren is voor Utrecht, is de koningin voor Nederland.
In een onderzoek uit 2010 gaven zelfs meer jongeren aan een president als staatshoofd te willen dan Beatrix of Willem-Alexander. Dat is geen afwijzing van de monarchie. Dat is eerder een bewijs voor het feit dat Generatie Z geen actieve, politieke rol ziet voor de koning. De koningin kan de koningin zijn, zonder staatshoofd te zijn. Generatie Z bindt zich niet rondom de troon. De koningin of de koning is niet hun anker. Ze zijn hun eigen anker en ze verbinden zich met de leden van hun netwerk. Voor de meeste Nederlanders is de vorst zo’n beetje het hoogste punt in de hiërarchische piramide van de Nederlandse maatschappij. Generatie Z heeft daar niets mee. Ze vinden het leuk dat Nederland een koningshuis heeft, maar hebben daar geen grote vaderlandse emoties bij. Uit dat zelfde onderzoek uit 2010 kwam namelijk naar voren dat jongeren vinden dat het koningshuis, net als iedereen, flink zou moeten bezuinigen. Met andere woorden: leuk dat we een koningin hebben, maar we gaan geen voorkeursbehandelingen geven. De koningin is net zo belangrijk als iedereen. Ieder lid van een netwerk heeft dezelfde rechten en plichten. Een netwerk kent geen koningin. Het is overigens opvallend hoe zeer de Europese koningshuizen gebaat zijn bij de vrouwelijke inbreng. De aaibaarheid van een koningshuis lijkt vandaag de dag bijna afhankelijk van de vrouwen. In Nederland hebben we Maxima, die de juiste woorden weet te combineren met je juiste outfit, maar die wel, net zoals alle moeders, schoolpleindiensten draait. En je zult Maxima niet snel horen zeggen dat ‘de slapende garnaal naar de klote gaat’, zoals Willem-Alexander deed tijdens een bezoek aan Mexico. Generatie Z omarmt Maxima en dat zal de monarchie in Nederland zeker helpen. In Engeland hebben ze nu Catherine (‘Kate’ voor vrienden en intimi) en ook daar zien we een sprong in de populariteit van het koningshuis: voor het huwelijk was slechts 61% van de jongeren voor, na het huwelijk was dat 81%. In Zweden wordt de roep om kroonprinses Victoria steeds sterker en België zal nog lang moeten wachten voordat Elisabeth, de oudste kleindochter van Koning Albert II, de troon zal bestijgen. Generatie Z zal zeker niet aandringen op het afschaffen van de monarchie, maar een beperkte monarchie met een duidelijke ceremoniële functie zal zeker op hun steun kunnen rekenen. Sterker nog. Het Maxima effect zal er wel eens voor kunnen zorgen dat Koning Willem Alexander populairder wordt dan ooit. En de BV Nederland de beste image campagne aller tijden gaat geven. Economische gezien, waar een klein land trots op kan zijn. Lang Leve de Koning(in)!