Onder meer Milieudefensie en Greenpeace willen Shell via de rechter dwingen om een groener beleid te gaan voeren. De eerste hoorzittingen van deze unieke rechtszaak zijn vandaag begonnen.
De in totaal zeven milieuorganisaties willen dat het olieconcern tegen 2030 zo'n 45 procent minder CO2 uitstoot. Twintig bedrijven waaronder Shell zijn sinds 1965 goed voor een derde van alle CO2-emissie wereldwijd,
maakte The Guardian vorig jaar bekend. Volgens Milieudefensie kunnen de klimaatdoelen alleen worden gehaald als grote multinationals als Shell meewerken. Aangezien de overheid niets doet, is de rechter de enige die het bedrijf kan dwingen de koers te wijzigen, aldus de milieuorganisaties.
Hebben ze kans van slagen?Volgens hoogleraar privaatrecht Elbert de Jong gaat het om twee vragen: In hoeverre zijn verdragen over klimaat en mensenrechten van toepassing in deze zaak? En ten tweede: kan de vergelijking worden getrokken met eerdere zaken over schadelijke stoffen zoals asbest? "Als je die twee vragen met 'ja' kunt beantwoorden, ben je al een heel eind",
zegt De Jong tegen RTL Nieuws. Tot de Urgendazaak tegen de staat leek het onmogelijk om zo'n milieuzaak te winnen. "De klimaatzaak van Urgenda heeft gezorgd voor een andere mindset bij juristen", aldus De Jong. Dat die klimaatzaak zelfs standhield voor de Hoge Raad was ongekend. "Dat heeft wel iets betekend voor hoe rechters tegen het klimaatprobleem aankijken. En hoe bereid ze zijn om de staat en actoren daarvoor verantwoordelijk te houden."
Shell ontkentMaar zelfs als Milieudefensie wint, is het nog een lange weg voor ook de Hoge Raad opnieuw instemt. Shell wijst ondertussen in een reactie op de verantwoordelijkheid van iedereen behalve Shell zelf. "Wat de energietransitie gaat versnellen, is effectief overheidsbeleid, investeren in technologie en ander consumentengedrag. Deze rechtszaak draagt hieraan niets bij", klinkt het.