Onderzoeker zeespiegelstijging: Nederland is als een badkuip

Nederland is een soort leeggepompte badkuip, met aan de randen steeds hoger staand water, stelt Aimée Slangen van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Slangen is hoofdauteur van het onderwerp zeespiegelstijging in het VN-klimaatrapport dat maandagochtend verscheen. "Hoe dichter het water bij de rand komt, hoe groter de kans op overstromingen als het stormt."

Het stijgen van de zeespiegel door opwarming van de aarde is onomkeerbaar, aldus het VN-klimaatpanel IPCC maandag. Slangen: "Zeespiegelstijging wordt veroorzaakt door de opwarming van het klimaat. Het is een soort thermometer van klimaatverandering, omdat er zo veel belangrijke processen in samenkomen. Warmer oceaanwater zet uit en daardoor komt de zeespiegel hoger te staan. Ook komt er smeltend landijs van gletsjers en ijskappen in de oceaan terecht waardoor de zeespiegel nog verder stijgt. Daarnaast wordt er grondwater opgepompt voor bijvoorbeeld consumptie en irrigatie van landbouwgrond, en ook dit water komt uiteindelijk in de oceaan terecht."

De getallen uit het IPCC-rapport verschillen niet heel veel met het vorige rapport uit 2013, aldus Slangen. Wel is het nieuwe rapport preciezer. "Zo kunnen we nu concreet maken wat de verwachte bijdrage van het smelten van Antarctica is voor verschillende broeikasgas-scenario’s, terwijl dit in het vorige rapport nog niet kon." Hoe sterk de zeespiegel stijgt, verschilt namelijk regionaal, aldus het NIOZ. In Noord-Europa is het smelten van Antarctica extra relevant. Door een effect van de zwaartekracht zorgt het smeltwater van de Zuidpool aan onze kant van de wereld voor een extra zeespiegelstijging van 10 procent bovenop de wereldgemiddelde zeespiegelstijging.

Door die zeespiegelstijging gaan we volgens het NIOZ in Nederland veel vaker hoog water meemaken, namelijk iedere twee tot tien jaar. Concreet betekent het dat de Oosterscheldekering of de Maeslantkering veel vaker dan nu dicht moeten gaan om overstromingen vanuit zee te voorkomen. Het IPCC-rapport laat volgens het NIOZ zien dat de mate van de zeespiegelstijging sterk wordt bepaald door de hoeveelheid broeikasgassen die we vanaf nu uitstoten.