Onze medicijnen vervuilen de rivieren

In de afgelopen decennia zijn mensen steeds meer medicijnen gaan gebruiken. De geneeskunde heeft vooruitgang geboekt, maar het milieu heeft daaronder te lijden. Tijdens de jaren '70 werd in de VS voor het eerst vastgesteld dat medicijnen in het water voorkomen. Dit betekent niet dat ze er voor die tijd niet waren, maar toen waren de meetinstrumenten nog niet nauwkeurig genoeg. In Parijs kwamen op 7 en 8 september tal van deskundigen bijeen op het over het meten van de risico's van resten van geneesmiddelen voor het milieu. In totaal worden meer dan 4000 actieve stoffen in het water teruggevonden. De medicijnen die het meest voorkomen in het water zijn antibiotica en ontstekingsremmers. Medicijnen tegen kanker komen veel minder voor. Bronnen zijn: de farmaceutische industrie, ziekenhuizen, mensen en dieren. In de veeteelt en viskwekerijen worden veel antibiotica, pesticiden en hormonen uitgescheiden. Tegelijkertijd zijn waterzuiveringsinstallaties niet voldoende toegerust om deze stoffen eruit te filteren. Het afvalwater wordt behandeld met biologische middelen, maar die kunnen de chemische elementen van medicijnen niet verwijderen. Alleen voor het zuiveren van kraanwater worden zeer effectieve chemische middelen ingezet om negatieve effecten op de volksgezondheid te voorkomen. Voor mensen is het risico daardoor beperkt. Wat de gevolgen zijn voor dieren en planten is nog grotendeels onbekend. Er zijn wel geslachtsveranderingen gevonden bij vissen die worden toegeschreven aan hormonen, zoals de anticonceptiepil. En in een Israëlische studie werden sporen van ontstekingsremmers gevonden in groenten die geïrrigeerd werden met water van een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Hoe kan dit opgelost worden? Een voor de hand liggende oplossing is om de effectiviteit te verbeteren van technieken om het water te zuiveren. Dat kan door ozon en actieve kool in te zetten. Maar dit is niet voor ieder middel effectief. Het jodiumhoudend contrastmiddel dat gebruikt wordt bij radiografisch onderzoek is hier bijvoorbeeld niet gevoelig voor. Dan zijn er nog andere methodes, maar die zijn vreselijk duur. Zwitserland past die toe en besteedt momenteel bijna twee miljard euro aan het verbeteren van de waterzuiveringsinstallaties. Bovendien raakt het water zo vrijwel geheel verstoken van organisch materiaal en dat hebben vissen nodig om zich te voeden. De meest effectieve oplossing is nog steeds om minder medicijnen voor te schrijven / te gebruiken en om overtollige medicijnen terug te brengen naar de apotheek voor vernietiging.

Bron(nen): Sciences et Avenir