Satellietbeelden laten zien dat twee belangrijke gletsjers op Antarctica op enkele kwetsbare punten ernstig beschadigd zijn. Het kan ertoe leiden dat vitale ijsplaten afscheuren met alle gevolgen van dien voor de stijging van de zeespiegel.
De Pine Island- en de Thwaites-gletsjer bevinden zich naast elkaar in het westen van Antarctica op de Amundsenzee. Ze smelten snel en zijn nu al goed voor 5 procent van de totale zeespiegelstijging. "We wisten dat het slapende reuzen waren en dat ze veel kilometers ijs verloren, maar hoe snel het gaat en hoeveel het precies is, wisten we nog niet," zegt onderzoeker Stef Lhermitte van de Technische Universiteit Delft.
Vroege faseIn
een nieuwe studie die maandag in vakblad
Proceedings of the National Academy of Sciences verscheen, schrijven de onderzoekers dat de fundering van de gletsjers is verzwakt en dat de schade die de afgelopen decennia is toegebracht, het smeltproces en de mogelijke instorting van de ijskappen versnelt. "Deze ijsplaten zijn in de vroege fase van desintegratie, ze beginnen uit elkaar te vallen," aldus Lhermitte, die satellietdata tussen 1997 en 2019 analyseerde.
Langzame autoDe onderzoekers ontdekten dat de gebieden aan de randen van de drijvende ijsplaten het meest beschadigd zijn, op de plaatsen waar het snel bewegende ijs bovenop het onderliggende ijs of steen raakt. "De ijskap is als langzaam rijdend verkeer. Hij drijft op de oceaan, maar houdt het achterliggende verkeer tegen," aldus de Delftse onderzoeker. "Dus als je deze langzame auto verzwakt dan valt het ijs er achter sneller uit elkaar."
Het is een vicieuze cirkel volgens de onderzoekers: "Het verzwakte ijs versnelt de schade aan de randen van de gletsjer, wat weer leidt tot meer schade en desintegratie van de ijsplaat zelf."
IJsberg breekt af van de Pine Island-gletsjer.
Foto: ESA / eyevine