Nederland investeert 25 miljard in duurzame energie in 2023

Nederland heeft in 2023 maar liefst 25 miljard euro geïnvesteerd in duurzame energie. Dat blijkt uit een rapport van SEO Economisch Onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) en enkele grote partijen zoals Rabobank, Alliander en Gasunie. Het geld ging onder andere naar zonnepanelen, warmtepompen, isolatiemateriaal en het uitbreiden van het elektriciteitsnet.

Deze aanzienlijke uitgaven benadrukken hoe groot de economische impact van de duurzame energiesector inmiddels is geworden. Maar volgens experts is er nog veel werk aan de winkel om de ambitieuze klimaatdoelen te halen.

Huishoudens zetten de toon met zonnepanelen

Van het totale bedrag van 25 miljard euro kwamen de huishoudens gezamenlijk op 3,9 miljard euro uit. Het grootste deel daarvan, 2,1 miljard euro, werd besteed aan zonnepanelen. Daarnaast ging 1,8 miljard euro naar isolatiemaatregelen en warmtepompen. Hierop konden huiseigenaren gebruik maken van de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE).

De ISDE-subsidie droeg in totaal 534,7 miljoen euro bij aan verduurzaming. Interessant is dat 85 procent van dit bedrag naar particuliere huiseigenaren ging, terwijl zakelijke partijen zoals Verenigingen van Eigenaren (VvE's) goed waren voor de overige 15 procent. Deze subsidies maakten het voor veel mensen aantrekkelijker om de stap naar duurzame energie te zetten.

Bedrijven domineren de investeringen

Bedrijven waren verantwoordelijk voor het grootste deel van de uitgaven aan duurzame energie, met een investering van 14 miljard euro. Dit geld werd onder andere ingezet voor hernieuwbare elektriciteit en verduurzaming van bedrijfsprocessen.

De netbeheerders speelden ook een sleutelrol, met een investering van 7 miljard euro in de infrastructuur. De landelijke netbeheerders TenneT en Gasunie besteedden samen 2,9 miljard euro aan het elektriciteitsnetwerk en nog eens 0,2 miljard euro aan het gastransportnetwerk. Deze investeringen zijn cruciaal om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de toename van duurzame energiebronnen.

"De makkelijke fase is voorbij"

Hoewel de cijfers indrukwekkend zijn, waarschuwt Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE, dat we nog maar aan het begin staan van een ingrijpende energietransitie. "De makkelijke fase is voorbij," zegt Van der Gaag. "De komende jaren moeten we werken aan een fundamentele systeemverandering, niet alleen in de productie van energie maar ook in de infrastructuur en bij energiegebruikers."

Dit betekent dat de investeringen structureel omhoog moeten én op de juiste plekken ingezet moeten worden. Volgens Van der Gaag zijn er vragen of het geld nu wel voldoende naar cruciale ontwikkelingen gaat, zoals de overgang van aardgas naar duurzame warmte. Hoewel er veel aandacht is voor hernieuwbare elektriciteit, is de transitie naar andere energiebronnen minstens zo belangrijk.

Hoeveel moeten we nog investeren?

De huidige investeringen liggen in lijn met de jaarlijkse bedragen die volgens de NVDE nodig zijn om de klimaatdoelen voor 2025 te behalen. Maar dit is slechts het begin. Voor de lange termijn is een veel grotere financiële inspanning nodig om te zorgen dat Nederland aan zijn internationale verplichtingen voldoet.

De onderzoekers van SEO Economisch Onderzoek benadrukken dat hun studie niet volledig is. Ze hebben vooral gekeken naar investeringen die via subsidies en fiscale regelingen zijn gedaan. Het volledige plaatje, inclusief private investeringen en niet-geregistreerde uitgaven, blijft daardoor onduidelijk.

Wat kan jij doen?

Voor Nederlandse huishoudens blijft verduurzaming een belangrijke stap. Door bijvoorbeeld te investeren in zonnepanelen, isolatie of een warmtepomp kun je niet alleen bijdragen aan een beter klimaat, maar ook flink besparen op je energierekening. Het is daarbij slim om te kijken naar de beschikbare subsidies, zoals de ISDE, om de kosten te drukken.

Wil je weten welke duurzame opties voor jou het beste zijn? Vergelijk je mogelijkheden via een energievergelijker. Hiermee krijg je inzicht in welke energieleveranciers duurzame pakketten aanbieden en kun je ook meteen zien hoeveel je kunt besparen door over te stappen. Veel vergelijkers tonen ook welke leveranciers investeren in groene energie, zodat je bewuster kunt kiezen.

Hoewel de grote investeringen van bedrijven en de overheid essentieel zijn, begint verduurzaming ook bij individuele huishoudens. Of je nu kiest voor zonnepanelen, een betere isolatie, of het overstappen naar een groene energieleverancier, elke stap draagt bij aan het grotere doel: een duurzamer Nederland.

De cijfers van 2023 laten zien dat we goed op weg zijn, maar de uitdagingen blijven groot. Met slimme keuzes en samenwerking tussen overheid, bedrijven en particulieren kan Nederland zijn klimaatdoelen halen en tegelijkertijd een voorbeeld worden voor andere landen.