De sleepwet is er toch gekomen. In 2017 deed oud-minister Ronald Plasterk kritiek op de inlichtingenwet af als bangmakerij. Toch kan en wil de AIVD nu communicatie van miljoenen Nederlanders aftappen en opslaan.
Het kabinet wil een nieuwe wet doordrukken om toezichthouder TIB buiten spel zetten. Tijdens een raadgevend referendum in 2018 stemde een meerderheid van de Nederlanders tegen de 'sleepwet'. De oppositie had grote bezwaren, maar die werden weggewuifd door AIVD en kabinet. Nu is grootschalig aftappen van communicatie via internetkabels technisch mogelijk en het zal ook worden ingezet.
Metadata, waaruit is af te lezen met wie je communiceert en welke internetsites je bezoekt, kan jarenlang van miljoenen Nederlanders worden opgeslagen, in de hoop een terrorist of zware crimineel te ontmaskeren. Mogelijk wordt de informatie ook gedeeld met buitenlandse diensten. Plasterk en Rob Bertholee, oud-hoofd van de AIVD, sloten dit vijf jaar geleden nog expliciet uit.
Nu de technische mogelijkheden er zijn, willen de diensten nog verder gaan: een nieuw wetsvoorstel moet de rol van de toezichthouder TIB (Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden) sterk terugdringen. Het zoekcriterium 'zo gericht mogelijk' wordt geschrapt. Zo is het straks makkelijker om grootschalig af te tappen en te analyseren zonder bemoeienis.
Oud-D66-Kamerlid Kees Verhoeven stemde in 2017 na vele toezeggingen voor de 'sleepwet'. Hij voelt zich verraden: “Het is echt willens en wetens proberen te doen wat de Kamer niet wil. En als de toezichthouder dan geen tandeloze tijger blijkt en aanvragen afwijst, wordt het toezicht verzwakt.”