Buitenlandse helpers van de Holocaust

De Duitsers worstelen al ruim zestig jaar met hun nazi-verleden, en misschien dat er een gedachte is die voor enige verlichting in het schuldbesef kan zorgen, namelijk dat het niet alleen de Duitsers verantwoordelijk waren voor de massamoord op de joden. Hitler kreeg assistentie van heel veel hulptroepen, van Nederlandse ambtenaren natuurljk, maar ook van Poolse boeren, Roemeense soldaten, Noorse ministers en Franse burgemeesters. De schijnwerpers zullen zich komende maanden richten op deze buitenlandse medeplichtigen, zo schrijft Der Spiegel, nu het proces tegen Ivan Demjanjuk binnenkort gaat beginnen. Demjanjuk is oorspronkelijk afkomstig uit de Oekraïne en behoorde tot de 5.000 'Travniki' die de Duitsers hielpen met 'de misdaad van het millennium'. Volgens Der Spiegel is er tot nu toe opvallend weinig aandacht geweest voor de hulp die de Duitsers kregen in het buitenland. Volgens historici waren wel 200.000 buitenlanders op een of andere manier betrokken bij de jacht en de vergassing van de joden. En zonder hun hulp zouden de Duitsers er waarschijnlijk niet in zijn geslaagd zoveel mensen te vermoorden. Het roept de vraag op of de holocaust niet veel eerder moet worden gezien als een Europees project, in plaats van alleen maar een Duits. De motieven van Hitlers assistenten, zo laat Der Spiegel zien, waren complex. In Nederland werd het aangegeven van een jood beloond met een bedrag van 7,5 gulden. En ook in andere landen speelde hebzucht een rol - de hulptroepen waren uit op de bezittingen van de joden. Anti-semitisme was een drijfveer, maar ook andere wraakgevoelens.

Bron(nen): Der Spiegel