De geopolitieke spanningen in het noordpoolgebied lopen op. Terwijl Rusland en China hun aanwezigheid daar versterken, zien de Verenigde Staten het Arctisch gebied als een cruciale verdedigingslinie. Maar waarom is deze steenkoude regio zo belangrijk?
Het smeltende poolijs zorgt niet alleen voor nieuwe zeeroutes, het maakt ook immense hoeveelheden olie, gas en zeldzame grondstoffen beschikbaar. Acht landen, waaronder de VS, Rusland en Canada, claimen delen van dit gebied. Rusland heeft er de afgelopen jaren zwaar geïnvesteerd in militaire infrastructuur: oude Sovjetbases worden heropend, vliegvelden uitgebreid en raketinstallaties geplaatst. Een voorbeeld is Nagurskoye, een strategische basis op Alexandraland, waar nu weer 150 Russische militairen gestationeerd zijn.
China, dat zichzelf tot ‘semi-Arctische staat’ heeft uitgeroepen, probeert via wetenschappelijke projecten voet aan de grond te krijgen. Amerikaanse defensie-experts vrezen dat China, samen met Rusland, strategische controle over het gebied wil verwerven. In een recent Pentagon-rapport wordt gewaarschuwd dat China onbemande onderzeeërs en vliegtuigen test die geschikt zijn voor extreme kou. Daarnaast bouwt het land een vloot ijsbrekers om zijn aanwezigheid te vergroten.
De VS heeft met slechts vijf ijsbrekers een groot tekort vergeleken met Rusland (57) en Canada (18). Dit heeft Washington ertoe aangezet om met Canada en Finland een pact te sluiten voor de bouw van 90 nieuwe ijsbrekers. President Trump vindt echter dat het allemaal niet snel genoeg gaat. Vooral Canada’s defensie-uitgaven – slechts 1,3 procent van het bbp – zijn een doorn in het oog van het Witte Huis.
Om de druk op te voeren, heeft Trump herhaaldelijk verwezen naar Amerikaanse claims op Groenland en Canada, wat door analisten wordt gezien als een tactiek om Ottawa tot actie te dwingen. En met succes: Canada kondigde onlangs een investering van bijna 2 miljard dollar aan in de militaire verdediging van het poolgebied. Ook Denemarken, verantwoordelijk voor Groenland, heeft na Trumps uitlatingen zijn defensiebudget voor het Arctisch gebied met 2 miljard dollar verhoogd.
De harde toon uit Washington lijkt dus effect te hebben. Terwijl Rusland en China hun aanwezigheid vergroten, probeert de VS, met stevige retoriek en investeringen, te zorgen dat het Arctisch gebied niet uit westerse handen glipt. De nieuwe Koude Oorlog speelt zich af in een bevroren decor.
Bron: De Telegraaf