De Ondergang van het “Poetin-systeem”: de economische crisis in Rusland

De Russische economie staat op een kritiek punt, te midden van wat experts beschrijven als het begin van de ineenstorting van het ‘Poetin-systeem’. Recente ontwikkelingen suggereren dramatische veranderingen en een mogelijk onhoudbare toekomst voor de economische structuur van het land onder leiding van President Vladimir Poetin. Schijnbaar gaat het goed; de economie groeit zelfs. Maar dat is dankzij de oorlogseconomie en niet houdbaar.

Mathematicus en filosoof Immanuel Niven heeft recentelijk de vinger gelegd op een zere plek: de aangekondigde drastische belastingverhogingen in Rusland, de grootste in de moderne geschiedenis van het land, en Poetins oproep dat “iedereen moet werken alsof ze aan het front zijn.” Deze ontwikkelingen zijn duidelijke tekenen van de toxiciteit van de Russische oorlogseconomie die een kritisch niveau bereikt. Hoewel de korte termijn cijfers misschien positief lijken, zijn de lange termijn vooruitzichten minder rooskleurig. De exodus van westerse bedrijven en de ontkoppeling van westerse kapitaalmarkten zullen naar verwachting een blijvende negatieve impact hebben op de Russische economie. Bovendien kampt het land met een tekort aan bijna 5 miljoen werknemers, wat de productiviteit en toekomstige groei kan belemmeren.

Niven trekt parallellen met het verleden van Rusland, met name de ineenstorting van de USSR die werd veroorzaakt door onfinancierbare kosten in de wapenwedloop tijdens de Reagan-periode in de VS. Deze historische echo’s benadrukken een patroon van financiële overstretch die de Russische staat opnieuw bedreigt

Met de huidige trends en beleidsmaatregelen staat Rusland mogelijk op de rand van een economische ineenstorting vergelijkbaar met die van de late jaren ’80. De grote vraag is of er maatregelen zullen of kunnen worden genomen om dit lot te ontwijken. De opties lijken te liggen tussen een diepgaande herstructurering van de economie of een voortzetting van de neerwaartse spiraal die uiteindelijk kan leiden tot een systeemcrisis.

De situatie in Rusland is een waarschuwing voor de gevaren van een overgecentraliseerde macht en een economie die zwaar leunt op nationalistische en militaire idealen. Het ‘Poetin-systeem’, dat eens leek te zorgen voor stabiliteit en herstel na de chaotische jaren ’90, wordt nu zelf een bron van grote economische instabiliteit.