De Koning, de koningin en de ex-koningin krijgen jaarlijks salaris. In het geval van de koning meer dan een miljoen (vijf keer zoveel dan Rutte). Maar behalve deze 'A-component' van hun inkomen krijgen ze alle drie ook een 'B-component'. De B-component van de koning is 5,1 miljoen, van Maxima 650.000 euro en van Beatrix,1 miljoen euro. Waar de Oranjes dat aan uitgeven? Dat mogen we niet weten. Er zitten wat personele kosten in, want wat moet een koning zonder grootmeester, de hofmaarschalk of de thesaurier. Niets, dat spreekt voor zich: zonder vertoon is de koning helemaal niets.
Maar bijna 7 miljoen jaarlijks overmaken aan een schatrijke familie, zonder dat wij en de Tweede Kamer mogen weten waaraan? Ja. Dat zal ook dit jaar wel weer worden goedgevonden. Jaarlijks zegt de premier toe dat er volgend jaar meer openheid komt. Maar ook dit jaar komt die niet.
Onder verwijzing naar artikel 41 van de Grondwet (‘De Koning richt, met inachtneming van het openbaar belang, zijn Huis in’) weigert Rutte ieder jaar te melden hoe de koning zijn vergoeding besteedt, met als argument: mogelijke aantasting van de ‘persoonlijke levenssfeer’ – vervat in artikel 10.
Dat gaat al sinds 1848 goed: de koning doet er niet meer toe, maar kost wel heel veel geld. Maar anders dan de afgelopen decennia staat het koningschap onder druk. Willem-Alexander heeft veel fouten gemaakt, zeker in coronatijd.
Volgens een peiling van Ipsos in september heeft niet meer dan 44 procent van de Nederlanders vertrouwen in de vorst. Ter vergelijking: op Koningsdag in 2020 was dat nog 76 procent.
Je zou zeggen: dat gaat een keer fout. En dat is dan wel weer en troost.
Bron(nen): VN