Grote angst onder ambtenaren voor Schoof-1

De recente verkiezingsuitslag heeft de Nederlandse rijksambtenaren in een staat van zorg en onzekerheid gebracht. De angst voor het beleid van een aanstaand rechts kabinet en de dreiging van een forse bezuiniging op het ambtenarenapparaat zorgen voor onrust onder de ambtenaren. Deze sentimenten komen tot uiting in de reacties van ambtenaren op verschillende ministeries, waarbij vooral de vrees voor het werken onder PVV-bewindspersonen sterk leeft.

Terwijl sommigen overwegen de overheidsdienst te verlaten, zoeken anderen naar manieren om binnen de gestelde kaders hun invloed uit te oefenen.

Op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bestaat specifieke angst voor bezuinigingen op belangrijke culturele initiatieven zoals het Nationaal Slavernijmuseum in Amsterdam. Er heerst een algemeen gevoel dat beloofde financieringen door de veranderende politieke wind ingetrokken kunnen worden.

Daarnaast hangt de dreiging van een reductie van het ambtenarenapparaat boven de markt, waarbij men vreest voor de vermindering van circa twintig procent van de posten. Deze onzekerheid wordt nog versterkt door het scepticisme over het vermogen van de nieuwe regering om de beoogde plannen realistisch uit te voeren,

Er is sprake van een groeiende interne weerstand tegen het potentiële nieuwe beleid, met name op ministeries zoals Buitenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid, waar men moeite heeft met de standpunten van de PVV betreffende internationale kwesties en de rechtsstaat.

Desondanks benadrukken leidinggevenden op verschillende ministeries het belang van een professionele en neutrale houding. Ambtenaren worden aangemoedigd om hun zorgen intern te uiten en constructief te adviseren, zelfs als dit tot aan de rand van de afgrond leidt. Het uiteindelijke doel is om, ongeacht persoonlijke overtuigingen, de politieke lijn effectief om te zetten in beleid en dienstverlening.

De ambtenaren staan voor een dilemma: enerzijds hun professionele integriteit behouden en kritisch adviseren binnen de grenzen van hun rol, en anderzijds de beleidslijnen van het nieuwe kabinet implementeren. Dit is een delicate balans tussen het uiten van kritiek en het loyal blijven aan hun functie binnen de overheid.

De situatie wordt enigszins verlicht door de voordracht van Dick Schoof als kandidaat-premier, die als een gematigd figuur wordt gezien en reeds bekend is bij de topambtenaren van Justitie & Veiligheid. Dit biedt een sprankje hoop dat, ondanks de zware tijden die mogelijk voor de deur staan, er ruimte zal zijn voor enige continuïteit en gematigdheid in de politieke leiding.