Hoogleraar schrikt van antiwesterse houding in Rusland: 'Rancune bij hen is zo groot'

Rusland en het westen staan lijnrecht tegenover elkaar. En een oplossing is er nog niet. Vanuit de Russen zit de haat diep, merkt ook hoogleraar internationale relaties en veiligheid Rob de Wijk (67) op in De Telegraaf. "De rancune bij hen is zo groot.”

De Wijk begeeft zich al decennia in Rusland en wat hij hoort van zijn omgeving is niet mals. "Het Westen is zwak, jullie zijn aan het verliezen’, zeggen mijn Russische gesprekspartners tegen mij. ’De tijd van de afrekening is gekomen’. We kennen elkaar al jaren, met sommigen ben ik bevriend, maar de rancune en het revanchisme bij hen is zo groot. Ze vinden ons gedegenereerd en decadent. Maar ik denk dat ze van een koude kermis zullen thuiskomen.”

"Deze escalatie is niet zomaar een ideetje van de president, de Russische elite voelt zich écht geschoffeerd," vervolgt De Wijk. "Sergej Karaganov, een bekende Russische analist, die ik toch wel als een vriend beschouw, schreef laatst over een bijeenkomst met ons: ’Ik zei tegen mijn westerse vrienden: hou je mond, nu moeten jullie stil zijn!’ Dat klopt, dat heeft hij zo gezegd. Maar hij schrijft verder: ’En de groep was stil.’ Maar dat was niet zo, de groep was juist enorm verontwaardigd. Ik vind dit alles wel verontrustend. We raken steeds minder on speaking terms.”

Toch denkt de hoogleraar niet dat het tot een oorlog zal komen. "Een grote interventie van meerdere kanten gaat het niet worden. Oekraïne is nog complexer dan Afghanistan en de Russen willen elke militaire confrontatie met de NAVO vermijden. Zij denken weliswaar dat het Westen decadent is, maar ze hebben ook gezien dat hun tactiek in Wit-Rusland, waar ze vluchtelingen naartoe stuurden om Europa te destabiliseren, volledig is mislukt. Ze dachten: ’dat stelletje zwakkelingen pakken we wel even’. Nou, dat hebben ze geweten. De Polen hebben gewoon de grens dichtgedraaid en die vluchtelingen teruggestuurd, gesteund door de Europese Unie. Russen verwarren een stroperig politiek proces met interne verdeeldheid, maar de westerse sancties tegen Moskou staan nog steeds. Ik zeg dit zo vaak in Moskou: jullie snappen niet wat de dynamiek is in democratieën. In het Westen wil niemand wat, totdat het fout gaat en dan verenigen de bevolkingen zich en dan krijg je ook wat. En wat wil je nou eigenlijk, vraag ik ze. De meeste handel voeren jullie met ons. Wij betalen als enige de juiste prijzen voor jullie grondstoffen. Dus wat wil je nou?”