Het Britse parlement is na twee jaar
gesteggel akkoord met het omstreden plan om asielzoekers per
vliegtuig te deporteren naar Rwanda. Het Afrikaanse land is via de
wet veilig verklaard om juridische bezwaren tegen de deportaties de
wind uit de zeilen te nemen.
Parlementair gepingpong
"De wetgeving zat vast in een
soort van pingpong-procedure, zoals ze dat hier noemen”, zegt
Verenigd-Koninkrijk-correspondent Fleur Launspach
tegen de NOS. “Het
Hogerhuis dat hem steeds probeerde aan te passen en het Lagerhuis,
dat dan die aanpassingen weer ging wegstemmen. Door alle juridische
problemen en rechtszaken en daarna dit parlementair gepingpong duurde
het twee jaar. Maar nu deze wet er ligt, kunnen rechters en juristen
niet meer zeggen dat Rwanda onveilig is. Ministers kunnen hiermee
zelfs internationale gerechtshoven overrulen.”
Afschrikwekkende werking
“Het hele idee achter het Rwanda-plan
is om mensen af te schrikken. De Britten zoeken hiermee een nieuw
model om mensen te ontmoedigen de gevaarlijke oversteek naar het VK
te maken. Mensen die illegaal aankomen mogen geen asiel aanvragen in
het VK, en kunnen naar Rwanda worden gevlogen om daar asiel aan te
vragen. Hiermee wordt de asielprocedure uitbesteed aan een totaal
ander land. Dat premier Sunak deze wet - die Rwanda eigenlijk veilig
verklaart - erdoorheen heeft gekregen is een grote overwinning voor
hem. Hij maakt hiermee de weg vrij om een van zijn kernbeloftes - 'to
stop the boats' - waar te maken.”
'Enkeltje Rwanda'
“Maar de vraag is wel: gaat het
risico op een 'enkeltje Rwanda' migranten en asielzoekers ook echt
ontmoedigen om naar het Verenigd Koninkrijk te komen? Want het wordt
al twee jaar met veel bombarie besproken, maar in die tijd zijn toch
nog zo'n 75.000 mensen alsnog het Engelse kanaal overgestoken. Zal
dat veranderen zodra er echt mensen in een vliegtuig naar Rwanda
worden gezet? Dat moet blijken.”
Interesse uit NL, Duitsland en Italië
“Andere Europese landen kijken met
belangstelling naar deze wet. Zo hebben Nederlandse politici laten
weten dat ze interesse hebben in een soortgelijk plan en ook in
Duitsland en Italië is er belangstelling om asielprocedures in een
ander land te laten plaatsvinden."
'Ernstige zorgen'
De mensenrechtenman van de Raad van
Europa, die over de rechtsstaat in Europa waakt, maakt zich 'ernstige
zorgen' over de Britse plannen om asielzoekers naar Rwanda over te
brengen. De Britse regering moet de maandag goedgekeurde Rwanda-wet
niet uitvoeren, vindt mensenrechtencommissaris Michael O'Flaherty.
Controversiële wet
De omstreden wet
moet voorkomen dat asielzoekers in smokkelbootjes de gevaarlijke
oversteek van het vasteland naar het Verenigd Koninkrijk maken. Maar
critici waarschuwen al jaren dat uitzetting naar een land als Rwanda
op gespannen voet zou staan met de mensenrechten. Het Europees Hof
voor de Rechten van de Mens, het hof van de Raad van Europa, hield
uitzettingen al eens tegen omdat de asielzoekers eerst verhaal
moesten kunnen halen bij de Britse rechter.
Mensenrechtenhof
"De Britse
regering moet afzien van het verwijderen van mensen onder het
Rwanda-beleid en de inbreuk die de wet maakt op de onafhankelijke
rechtspraak terugdraaien", zegt O'Flaherty. Het
mensenrechtenhof, wiens uitspraken bindend zijn voor lidstaten als
het Verenigd Koninkrijk, heeft nog geen oordeel geveld over de wet.