Week van de waarheid in Den Haag: 'Grote twijfels over slagen van formatie'

Volgende week is het een halfjaar geleden dat we voor de Tweede Kamer-verkiezingen naar de stembus gingen, maar een nieuw kabinet is er nog steeds niet. Wél is het opnieuw de week van de waarheid in Den Haag, waar informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol uiterlijk woensdag met hun eindverslag op de proppen zullen komen.

Er bestaan grote twijfels over de slagingskansen van het duo, legt politiek verslaggever Leendert Beekman uit op BNR. Hij beschrijft de formateurs en formerende partijen als 'leerlingen die doorhebben dat ze hun eindverslag moeten inleveren, maar veel te laat begonnen zijn.'

“Er is wekenlang part-time geformeerd”, zegt Beekman. “Er werd zelfs gezegd door Pieter Omtzigt (NSC) en Caroline van der Plas (BBB) dat het niet nodig was om hele dagen met elkaar aan tafel te gaan zitten. Korte gesprekken zouden volstaan. Nu zie je dat er een eindsprint nodig is.”

De politiek verslaggever zet grote vraagtekens bij het onderlinge vertrouwen tussen de PVV, VVD, NSC en BBB. “Omtzigt zegt wel dat hij er vertrouwen in heeft, omdat de onderlinge verhoudingen de afgelopen weken iets beter zijn geworden. Maar je zou toch denken dat er in deze eindfase sterk vertrouwen in elkaar zou moeten zijn. Dat is kennelijk nog steeds niet zo groot. En als ik daarnaar kijk, vraag ik me af: gaat dit wel lukken?”

Eind vorige week sijpelde door dat er een hoofdlijnenakkoord van 36 pagina's is opgesteld. De informateurs hebben voor twaalf thema's telkens drie pagina's ingeruimd. Toekomstige ministers zullen dit dan vervolgens uit moeten gaan werken.

Dit gaat in tegen het door informateur Kim Putters beoogde 'beknopte akkoord op hoofdlijnen'. “Het heeft er nu toch alle schijn van dat dit een gewone meerderheidsregering zou worden met de PVV als grootste partij”, aldus Beekman.

Als het misloopt, dan is het onderwerp financiën waarschijnlijk het struikelblok. “Dat blijft het lastigste punt”, zegt hij. “En dat is ook niet zo gek. De programma's van drie van de vier partijen zijn niet doorgerekend. Bij twee partijen, de PVV en de BBB, worden er echt grote cadeautjes weggegeven.”

“Vooral door de PVV wordt veel beloofd, maar zonder te specificeren hoe dat betaald gaat worden. Door migratie te beperken en fondsen als het stikstof- en klimaatfonds op te heffen, zegt de partij, maar daar red je het echt niet mee”, besluit Beekman.